Bediüzzaman Said Nursî ve Şeyh Said |
ŞEYH SAİD
1865’de Elazığ’ın Palu ilçesinde doğan Şeyh Said Efendi iyi bir medrese eğitimi aldı. Babası Şeyh Mahmud’un vefatından sonra da şeyh oldu. Palu’dan, Erzurum’un Hınıs ilçesine yerleşip, ticaret yaptı ve medrese talimiyle talebe yetiştirdi. 13 Şubat 1925’de “Halifeliği kaldıran ve dinsizliği yaymaya çalışan bu idarecilerle cihad etmek, farzdır,” fetvasıyla “Şeyh Said Hâdisesi veya Kıyamı” olarak bilinen meselenin başında yer aldı.
Beş bin kişilik bir güçle ayaklanma başlattı. 2 Mart 1925’de devlet ayaklanmayı bastırdı. Ardından huzurun sağlanması manasına gelen; “Takrir-i Sükûn Kanunu”’ çıkarıldı ve bu kanun çerçevesinde İstiklâl Mahkemeleri kuruldu. İstiklâl Mahkemesi’nde yargılanan Şeyh Said ve kırk yedi kişi 29 Haziran 1925’te idama mahkûm edildi…
BEDİÜZZAMAN SAİD NURSÎ
Bediüzzaman 1877 yılında Bitlis’te doğmuş, küçük yaşından itibaren medreselerde dinî ve ilmî eğitim almıştır. Van Valisi Tahir Paşa Bediüzzaman’ın bazı hususî kabiliyetlerini keşfedince konağında ağırlayıp, zamanın âlimleriyle ilmi münazaralar ve müzakereler tertip etmeye başlamıştı. Van ‘daki ehl-i ilim onun hafıza ve zekâdaki mükemmel vaziyetinden dolayı “Zamanın eşsiz güzeli ve harikası” manasına gelen “Bediüzzaman” ünvanını verdi.
Daha genç yaşında İngiliz Sömürgeler Bakanı’nın “Bu Kur’ân Müslümanların elinde kaldıkça onlara hakiki hâkim olamayız. Ya Kur’ân’ı ortadan kaldırmalıyız veya onları Kur’ândan soğutmalıyız” sözüne karşı hayatını iman ve Kur’ân hakikatlerinin neşri için vakfetmeye karar verir. Onun ömrünün hülâsası “müsbet hareket” olup, hayatı boyunca bu çizgi üzerinde durmuş, talebelerini de o istikamet üzere yetiştirmiştir.
Talebelerinden ve kendisini sevenlerden teşekkül ettirdiği ve keçe külâhlılar adını verdiği milis gücüyle, Birinci Cihan Harbinde Doğu cephesinde Ermenilere karşı savaşıp, vatan savunması yapmış ve yaralanıp Ruslara esir düşmüş. Büyük fedakârlıklarda bulunmuş. Mukabilinde o zaman-ki İstanbul hükümeti daha sonra da Ankara hükümeti tarafından davet edilmiş ve kendisine hürmet edilerek........