Bunca servet sizi korkutmuyor mu? |
Önce iki soru:
Ne için para kazanılır/biriktirilir?
Mutluluk parayla mı elde edilir?
İktisat teorisinin temel tezi; sınırsız ihtiyaçların, sınırlı kaynaklarla, en üst düzeyde sağlanması…
Para; takası kolaylaştırma ve elde edilen değeri saklama aracıdır.
Elbette ‘para’ derken, sadece devletlerin basma hakkını elde tuttuğu banknot veya sikkeleri kastetmiyoruz. Altın, gümüş, pırlanta ve günümüzdeki kripto varlıklardan tutun, gayrimenkulden değerli sanat eserlerine kadar bir yığın ‘para karşılığı varlık’ sayılabilir.
Birinci sorumuzun cevabını; “Para, elde edilmek istenen şeylerin bedelini ödemek amacıyla kazanılır ve elde tutulur.” cümlesiyle özetleyebiliriz.
Paranın mutlulukla ilişkisine gelince… Klasik fakat cevabı asırlardır net olarak verilemeyen sorudur; “Parayla mutluluk olur mu?”
Liselerde gruplar halinde tartışması yapılır. Bir grup paranın mutluluk getirebileceğini, karşı grup ise getirmeyeceğini savunur. Tabi, dersine iyi çalışan grup münazarayı kazanır; fakat anılan soru, asırlardır cevabını bulamaz.
Belki, ‘mutluluk’ kavramının ne olduğu ve neyle elde edilebileceği üzerinden gidilirse, biraz daha sonuca yaklaşılabilir.
Bilimsel tanımlamayı erbabına bırakarak, kendi öznel tanımımızı şöyle yapalım:
Mutluluk, kişinin akıl, ruh ve beden olarak tatmine ermesidir.
Peki, her arzu ettiğine kolayca ve emeksizce erişebilmek, o ‘tatmini’ getirir mi?
Yaşadığımız tecrübeler bize şunu öğretti: İnsan, hiçbir emek ve başarı ortaya koymaksızın, arzu ettiği her şeyi hazır buluyorsa, orada aklî, ruhî ve bedensel tatmin olmuyor.
Başka bir ifadeyle; kişinin ‘tatmin’ duygusunu karşılayan,........