Cumhuriyet gazetesinin kurucusu meğer bir zamanlar cihatçıymış!

Mustafa Armağan

Her şey oldu. Bir tek kendisi olamadı.

Yunus Nadi’den bahsediyorum. 1945 yılında Milli Şef’e büyük hayal kırıklıkları içinde bir daha dönmeye fırsat bulamadan hayata veda eden Yunus Nadi Abalıoğlu’ndan bahsediyorum; şu pek laik ve de Kemalist takılan ama o da renkten renge girmiş olan ‘renksiz’ gazetenin kurucusu ve ilk sahibinden.

Cumhuriyet gazetesinden bahsettiğimi anlamışsınızdır.

Hani şu İkinci Dünya Savaşı öncesi ve sırasında Faşist ve Nazi taraftarı olduğu ayyuka çıkan gazete. (Yunus Nadi’nin adı gazeteciler arasında bu yüzden “Yunus Nazi”ye çıkmıştır.)

Bakmayın siz 1960’ların ortasından itibaren Solcu ve anti-Amerikacı takılmasına, komünizmin en popüler ismi Nazım Hikmet’e en ağır hakaretler sağcılardan önce Cumhuriyet’ten gelmiş, hatta Sovyetler Birliği’ne kaçtıktan sonraki ilk fotoğrafını “doya doya tükürün” diye yayınladığını yazacak kadar da alçalmıştı. Düşünün, bu gazetede şimdi Nazım yere göğe konulamıyor ama hiçbir pişmanlık belirtisi yok.

Onlar daima haklı çünkü. İmtiyazlı bir kitle 1924’ten itibaren basını ağ gibi sarmıştır.

İttihad ve Terakki’nin Cağaloğlu’ndaki eski genel merkez binası olan Kırmızı Konak’a bir şekilde konmuş, Cumhuriyet gazetesini bu konakta kurup bir Ermeni olan Matosyan Matbaası ve içindeki bütün eşyaya da müzayedesiz çökmüştü hazret.

Yeni rejimin koruyup kolladığı, tabii ki kullandığı Cumhuriyet’in kurucusu ve sahibi Yunus Nadi’nin dönercileri hayran bırakan seyrinden birkaç kesit sunacağım sizlere.

İşte Faşizme verdiği destekten bir kesit:

“İtalyan milletinin Türkiye’ye karşı dostluğu bilhassa Faşizmin İtalya’da hal ve mevkie hakimiyetinden sonra müsbet ve fiili sahalara intikal etmiştir, ve bu hususta Yeni İtalya’nın Başbuğu M. Musolini’nin hissesi büyüktür.” (Cumhuriyet, 22 Mayıs 1932)

Ama asıl bomba İslam birliğini yani “ittihad-ı İslam”ı başlık olarak koyduğu yazının Tasfir-i Efkâr gazetesinin (Tasvir-i Efkâr ile karıştırılmamalıdır. Ebuzziya ailesi gazeteleri 17 defa kapanınca bu garip isimleri icad etmek zorunda kalmıştır) 1915 başlarında çıkan 1314 sayılı........

© Yeni Akit