Barış Doster yazdı…
“Büyük Oyun”, 19. yüzyıl sonunda, İngilizler ve Ruslar arasında, özellikle Asya merkezli rekabeti anlatmak için kullanılmıştır. Kastedilen, Orta Asya’daki çetin mücadeledir. Sonucu tarihten biliyoruz.
Bu bölgedeki rekabet, Harb-i Umumi (1. Dünya Savaşı) bitince de sürmüştür, Soğuk Savaş döneminde de, sonrasında da. İngiltere’nin yerini ABD almıştır. Rusya, son 100 yılda 3 kez isim ve rejim değiştirmiştir. Çarlık Rusyası yıkılmış SSCB olmuş, o dağılmış Rusya Federasyonu kurulmuştur. İlki monarşi, ikincisi komünist rejim, üçüncüsü yarı başkanlık sistemidir. Fakat rejimin adı, karakteri, yapısı, ekonomi politik tercihleri ne olursa olsun, Rusya’nın tarihsel iddiası değişmemiştir. Günümüzdeki küresel rekabete, özellikle son çeyrek yüzyılda yeni bir oyuncu daha katılmıştır; Çin.
“Büyük Oyun” kavramı, benzetmesi, tanımı, bir devlet adamına, yüksek rütbeli bir askere, jeopolitik uzmanına, strateji dehasına, diplomata, uluslararası ilişkiler hocasına ait değildir. Ünlü edebiyatçı Rudyard Kipling kullanmıştır ilk kez, “Kim” adlı romanında.
Büyük güçler arasındaki mücadelenin Orta Asya’yı, Afganistan ve çevresini, Güneydoğu Asya’yı nasıl da acımasız bir rekabetin, savaşların sahnesi haline dönüştürdüğünü biliyoruz. Yıllardır, ABD emperyalizminin Ortadoğu’ya, Avrasya’ya yönelik çullanışlarına da tanık oluyoruz. 2. Dünya Savaşı sonrasında Kore’de, Vietnam’da neler yaptığını, Filipinler’de, Kamboçya’da kimleri desteklediğini anlatırken, tarihteki Büyük........