Prof. Dr. Abdullah Akat yazdı…

2025 yılı, pek çoğumuzun farkında bile olmadığı önemli bir eşik, Türk halk müziği derlemeciliğinin 100. Yılı! Yüz yıl önce, 1925’te, Darü’l Elhan’ın desteğiyle iki genç müzik tutkunu ve araştırmacısı Seyfettin ve Sezai Asaf kardeşler Batı Anadolu köylerini dolaşarak, bugün “halk müziği derlemesi” dediğimiz kültürel hafıza çalışmasının ilk örneklerini ortaya koydular. Topladıkları 76 eser 1926 yılında “Yurdumuzun Nağmeleri” adıyla bir kitap olarak yayımlandı.

Bunun ardından 1926’da yine Darü’l Elhan’ın büyük derleme seferberliği geldi, 1929 yılına kadar yüzlerce köy, yüzlerce icracı, yüzlerce ezgi kayıt altına alındı. Cumhuriyet müzik potikalarının önemli bir çıktısı olarak ülkemizin müzik hafızası oluşturulmaya başlandı. Bugün arşivlerde bulunan ya da çeşitli sebeplerle yok olan her dosya, her kayıt, her nota, aslında o ilk yolculukların sessiz ve yaralı mirasıydı. Sonrasında ise bunlara daha ne çalışmalar daha ne emeklerle toplanan kayıtlar eklendi. Ama günümüze dek sonuç değişmedi, müzik mirasımız hala sessiz, hala yaralı!

Bereket ki az sayıda da olsa bunun farkında olan yetişmiş insan kaynağımız var. Geçtiğimiz hafta (18-20 Kasım 2025) İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü tarafından “Türkiye’de Halk Müziği Konulu Resmî Derleme Çalışmalarının 100.Yılı Sempozyumu” düzenlendi. 3 gün boyunca Türkiye’de derlemeciliğin belleğini konuştuk, kısa adıyla “Derleme Sempozyumu”, bu yüz yıllık mirası yeniden düşünmek için her birimize çok önemli fırsatlar sundu. Sempozyumda hem akademisyenler, genç araştırmacılar, öğrenciler ve müzik arşivciliği alanının canlı tanıkları bir araya geldi hem de derlemeciliğin tarihsel süreçleri, karşılaşılan sorunlar, eksikler ve yeni yönelimler konuşuldu.

Sempozyumun ortak duygusu........

© Veryansın TV