Mavi Vatan, Türkiye’nin denizlerdeki egemenlik hakkını temsil eder. Adı üstünde vatandır. Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz, Akdeniz ve Ege'de ilan ettiği deniz yetki alanlarını (karasuları, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge) kapsayan doktrindir.
Mavi Vatan kavramının ortaya çıkışı 1947 yılına dayanır. ABD Başkanı Truman tarafından bahsedilen ‘Kıta Sahanlığı’ meselesi ülkelerin denizler üzerindeki hâkimiyetini yeniden tanımlayan deniz ve okyanusun da ülkenin bir parçası olduğunu kabul eden anlayışı ortaya çıkarmıştır.
Dönemin ABD Başkanı Truman, ABD’nin batısında yapılacak petrol arama ve çıkarma işlemleri için böyle bir girişimde bulunmuştur. 1958 yılında Cenevre Deniz Hukuku Sözleşmesi ile birlikte resmilik kazanan ‘Kıta Sahanlığı’ tezi, Türkiye için ‘Mavi Vatan’ kavramını önemli hale getirmiştir.
Mavi Vatan, uluslararası ilişkiler literatürüne girmiş ve kıta sahanlığı meselesinde Türkiye’nin uzun yıllardır çözemediği Adalar Denizi(Ege)’ndeki ve Akdeniz’deki alan paylaşımı sorununa karşı Türkiye’nin elini güçlendiren bir kavram olmuştur.
Burada en önemli faktör zengin deniz kaynaklarından yararlanmak, ekonomik, savunma ve güvenlik alanında Türkiye’nin önünün açılmasına katkı sunmaktır. Kıta Sahanlığı meselesi özellikle Türkiye gibi etrafı sularla çevrili ülkeler için hayati bir konudur.
Cumhuriyet........