1923 Meclis'inde kargaların itlafı konuşulmuştu. "Her karga çeşidi zararlı değil" diyerek itlafa fetva vermeyen Müftü, Meclis'in hışmına uğrayıp azledilmişti. Son zamanlarda şehirlerde karga popülasyonunun bariz bir şekilde arttığı müşahede ediliyor. Serçeler, kumrular, güvercinler âdeta şehirleri terk ettiler. Eskiden olsa bunu pek hayra yormazlardı. 26/XII/1923 tarihinde Meclis'e "Muzır Hayvanların İtlafı Hakkında Kanun" teklifi geldi. Zararlı hayvanlar (ayı, kaplan, sırtlan, kurt, tilki, çakal ve yaban domuzu) mahallî hükûmetlerce itlaf edilecekti. Tunalı Hilmi, kanuna kargaların de eklenmesini teklif etti, ama kabul görmedi. Müzakereler esnasında Çorum’da enteresan bir hadise oldu. Ekinlere zarar veren kargaların itlafı için ziraat memurunun talebi üzerine Vilayet Meclisi, Müftü Hacı Mustafa Efendi’den fetva sordu. Müftü, Hayatülhayvan kitabı okuduğu, yani zooloji bildiği için olsa gerek, kargaların birkaç çeşit olduğunu, hepsinin muzır olmadığını, bu sebeple hepsi için itlaf fetvası veremeyeceğini beyan etti. Bu sebeple itlaftan vazgeçildi. Hâlbuki hadis-i şerifte, ekin kargasının itlafına müsaade edilmiştir. Hadise Ankara’ya bomba gibi düştü. Müftü kim oluyordu? Şeriye Vekili, Müftüyü hata ettiği gerekçesiyle azlettiğini söyleyince Meclis alkışa boğuldu. Hacı Mustafa Efendi’nin azlinin esas sebebi Nakşî olmasıydı. Yerine Kuvvacı Tevfik Efendi tayin edildi. Bazı milletvekilleri, fetva soran Çorum Vilayet Meclisi'nin de istifa etmesi lazım geldiğini haykırdılar. Yakın istikbalde halifeliği ve şeriati kaldıracak olan işte bu Meclis'tir!.. Aslında vilayetin maksadı, itlaf bahanesiyle olur olmaz kişilerin şehirlerde silah atmasını engellemekti. Bunu teyit için fetva sorulmuştu. Bazı milletvekilleri Müftü'yü haklı buldular. Ziraat Vekili Sabri Bey şunları söyledi: “Kargalar muzır mıdır, nâfi midir? Bunu anlamak için on bin karganın midesinde hem tohum zamanı hem de tohum yemeyip de böcek yediği zaman tetkikat yapılmıştır. Bu böceklerin imha ettiği tohum ele alınır ve karganın imha ettiği tohum ele alınırsa görülür ki karganın yediği tohum karganın yediği böceklerin yediği tohumdan azdır.”
Karga ile keklik
Babaannem sık sık içini çekerek “kargalara kalan dünya” derdi. Kargaların çok uzun yaşadığı inanışı yaygındır. Ama aynı zamanda iyilerin gidip meydanın kötülere kaldığına da işaret vardır. Nedense karga halk kültüründe belki de en sevilmeyen hayvanlardandır. Ölüm ve kederle irtibatlandırılır. La Fontaine “Karga ile Tilki” isimli masalında zekâsıyla alay etse de kargalar çok zeki........