BRICS nedir, ne değildir?

Türkiye’nin BRICS’e katılım için niyet mektubunu dönem başkanı Rusya’ya ilettiğine dair haberlerin medyada yer almasından sonra Rusya bu haberi doğrulamış ve tüm üye devletlere Türkiye’nin üyelik “başvurusu” hakkında görüş sorulduğu bilgisini paylaşmıştı. Bu bilgi üzerine BRICS konusu Türkiye’nin gündemine oturdu. Esasen BRICS’in ne olduğu hakkında kamuoyumuz çok da fazla bilgi sahibi olmadığından daha ziyade zorlama ve spekülasyon mahiyetinde pek çok yorum yapıldı. Biliyoruz ki, BRICS henüz tam şekline kavuşmuş bir yapı değil. Bir uluslararası örgüt de değil. BRICS’i, Batı’nın ekonomik ve siyasi hegemonyasından rahatsızlık duyan bazı devletlerin ortak çıkarları doğrultusunda oluşturmaya çalıştıkları gayriresmî bir istişare mekanizması şeklinde nitelendirmek herhâlde isabetli olacaktır. BRICS’in ne Avrupa Birliği’ne benzer bir yanı bulunmaktadır, ne de NATO’ya. AB’ye benzemez. Zira ekonomi odaklı olmakla beraber, BRICS’in bir kurucu antlaşması, karar organları, “Konseyi”, “Komisyonu”, “Parlamentosu” bulunmaz. AB’nin aksine coğrafya zorunluluğu da yoktur. AB’ye sadece Avrupa kıtasında bulunan ülkeler üye olabilirlerken, BRICS küresel çaplıdır. AB’nin bütünleşme hedefi vardır. Ortak müktesebatı bulunur. Üye ülkelerin iç hukuklarının üstünde mevzuat üretir. Hepsinden öte üyelik için belirlemiş olduğu siyasi ve ekonomik kriterler vardır. BRICS ise AB’nin aksine ulus-üstü (supra nasyonel) değil hükûmetler arası bir yapıdadır. Üyeliğe kabul için tek şart, mevcut üyelerin itiraz etmemeleridir. Üye olabilmek için müzakere edilecek fasıllar ve katılım antlaşması gibi uzun süreçleri yoktur...........

© Türkiye