Vatikan’ı tanımamıştı |
Taa ki Menderes’e kadar tanımadık, ve kabulde etmedik.
Papalık Ancak 1960’da DP’nin son aylarında Türkiye tarafından tanındı ve Vatikan’ı bir devlet olarak tanıdık.
Atatürk devrinde Turkiyeye kabul edilmeyen papa, son çare olarak temsilcisini (daha sonra o da Papa oldu) Roncalli yi gayrı resmi olarak Turkiyeye adeta turist pasaportuyla yolladı
Monsenyör Roncalli, İstanbul’a Ocak 1935’de geldi.
Trenden iner inmez Emniyet’e gitti ve polise gidip kendisini dini bir görevli olarak bildirdi.
Çünkü Türkiye Vatikan’ı tanımadığı için kardinaller sıfatsız ve gönüllü olarak görev yapmışlardı.
Roncalli’nin biyografisini yazan Peter Hebblethwaite, müstakbel Papa’nın “o andan itibaren, gittiği her yerde, Kafka’yı andırır bir biçimde, zan altındaki biri olma deneyimini yaşadığını” yazar.
Cumhuriyet arşivlerine bakılırsa gelir gelmez gittiği Emniyet’te kendisiyle görüşen emniyet müdürü de hemen içişleri Bakanlığı’na yazıyla durumu bildirmişti:
Cevaben kendisine hiç bir resmî vazifesi olması hasebiyle memleketimizde resmî bir faaliyet icra edemeyecek ve herhangi bir işle meşgul olmayacağını temin olunduğunu ve bu bey’in İstanbul’a İtalyan olduğundan ve kendisinin her ecnebi gibi memleketimizde hâlâ kabul ve müsamaha göreceğini söyledim.
Pasaportuna hususi vize vazolunacağı maruzdur.”
Roncalli, gelir gelmez programda olmamasına rağmen, İstanbul valisi Muhiddin Üstündağ’a bir nezaket ziyaretinde bulunmuştu.
Bu ziyaretin de ANKARAYI Dışişleri Bakanlığı’nı kızdırdığı anlaşılıyor:
“Malumu Devletleri olduğu üzere Papalık Hükümeti bizce tanınmış değildir.
Ve bu Devletin her hangi memurunun mümessil sıfatı izafe edilmesi tarafımızdan tensip edilmemiştir.
Rahip M. Angelo Guezeppe Roncalli’nin selefi olduğu gibi bir misafir olarak muamele görmesi ve kendisine hiç bir resmî sıfat tanınmaması hattâ hareketimizin esasını teşkil eder.
Kaldı ki bu rahibin İstanbul Valisini ziyaret etmesi, Türk katoliklerinden bahsetmesi ve onlar namına idarei kelâm eder gözükmesi Hükümetimizce hiçbir vechile tecviz olunamaz.
Bu cihetleri İstanbul Valisine tavzih ve ihtar ile bu hususun buyrulması ve Vali tarafından o rahibe verilmiş hüviyet belgesinin ne olduğunun anlaşılması için, bu vesileyle İsticlâri’nin yüksek mümessillerini de vize ederim.”
Fakat Roncalli’yi........