Vandaag zal in het Kremlin de leugen op het schild worden gehesen. De leugen huist daar al langer, maar nu wordt zij speciaal geëerd. Vier deelgebieden van Oekraïne worden bij Rusland gevoegd en men zal op plechtige wijze doen alsof dit een heuglijk feit is, in de eerste plaats voor deze gebieden zelf, vervolgens ook voor Rusland. Het is geen van beide. En deze farce vloeit voort uit een eerdere grote leugen, of eigenlijk woordbreuk, wat op hetzelfde neerkomt. Dan hebben we het over de kernwapens die Oekraïne na de val van de Sovjet-Unie inleverde bij Rusland, dezelfde soort wapens waar Poetin nu mee schermt in zijn oorlog tegen Oekraïne.
De officiële inlijving van de regio’s Donetsk, Loegansk, Cherson en Zaporizja is onderdeel van die oorlog, het is een ceremonie waarbij Poetin een pak zal dragen en een pen zal hanteren, maar in werkelijkheid komt hij met bebloede laarzen en een kalasjnikov. Zoals het ook ging bij de ‘referenda’ in deze gebieden, dat waren speciale militaire operaties en geen volksraadplegingen. Je kunt je afvragen waarom Poetin dit toneelstuk überhaupt liet opvoeren – wie dacht hij hiermee te kunnen overtuigen? Hij liegt en hij weet dat wij weten dat hij liegt.
Maar nooit zal een agressieve dictator zeggen dat hij nu eenmaal zoveel mogelijk macht en grond wil hebben, punt. Er is altijd een hoger doel dat de dictator eerbiedig zegt te dienen, en hoe misdadig een regime ook, het zal altijd de schijn van legitimiteit proberen op te houden. Een buurland wordt nooit gewoon uit territoriale gulzigheid bezet, niemand verdwijnt zomaar in een werkkamp; er is een wetboek, er zijn rechters, en als er weer eens iemand uit een raam valt is dat toeval.
Waarom dit liegen? Omdat de misdadige leider, hoe machtig ook, afhankelijk is van een apparaat en een volk dat hem volgt, of althans niet in opstand komt. En deze mensen hebben een alibi nodig, Vaclav Havel heeft dat helder beschreven in zijn essay Poging om in de waarheid te leven.
Wie uit zelfbehoud of eigenbelang meewerkt aan het systeem, zal tegenover alle anderen die dat ook doen, de schijn ophouden hetzelfde hogere doel te dienen als de leider. Zo ontstaat een heel bouwwerk van leugens, en wie daaruit wil ontsnappen of zich ertegen wil verzetten, betaalt een hoge prijs. Maar als genoeg mensen dat risico trotseren, zoals in 1989 in heel Oost-Europa gebeurde, kan zo’n bouwwerk ook opeens instorten. Wat overigens nog iets anders is dan de totstandkoming van een nieuw en beter bouwwerk.
Terug naar de kernwapens. Toen Oekraïne die in 1994 overdroeg aan Rusland, als onderdeel van het wereldwijde streven naar minder atoommachten, werd het Boedapest Memorandum getekend. Daarin garandeerden de VS, Rusland en Groot-Brittannië de ‘onafhankelijkheid en soevereiniteit’ van Oekraïne. Het is een loze belofte gebleken, een geopolitieke leugen. Sterker nog: Poetin dreigt nu atoomwapens in te zetten in de door hem ontketende oorlog. “Dat is geen bluf”, zei hij, al dan niet naar waarheid.
Wat kunnen we doen? Eerst maar eens ijskoud liegen dat we met gelijke munt zullen terugslaan.
Drie keer per week schrijft Stevo Akkerman een column waarin hij de ‘keiharde nuance’ en het ‘onverbiddelijke enerzijds-anderzijds’ preekt. Lees ze hier terug.
Poetin liegt, en hij weet dat wij weten dat hij liegt
Vandaag zal in het Kremlin de leugen op het schild worden gehesen. De leugen huist daar al langer, maar nu wordt zij speciaal geëerd. Vier deelgebieden van Oekraïne worden bij Rusland gevoegd en men zal op plechtige wijze doen alsof dit een heuglijk feit is, in de eerste plaats voor deze gebieden zelf, vervolgens ook voor Rusland. Het is geen van beide. En deze farce vloeit voort uit een eerdere grote leugen, of eigenlijk woordbreuk, wat op hetzelfde neerkomt. Dan hebben we het over de kernwapens die Oekraïne na de val van de Sovjet-Unie inleverde bij Rusland, dezelfde soort wapens waar Poetin nu mee schermt in zijn oorlog tegen Oekraïne.
De officiële inlijving van de regio’s Donetsk, Loegansk, Cherson en Zaporizja is onderdeel van die oorlog, het is een ceremonie waarbij Poetin een pak zal dragen en een pen........
© Trouw
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Yara Hawari
Marwan Bishara
Patrick Gathara
Andrew Mitrovica
Hipolitus Wangge
Priyamvada Gopal
Brahma Chellaney
Tafi Mhaka
Fisayo Soyombo
Amal Stefanos
Thenmozhi Soundararajan
