Ondanks de enorme chaos die Elon Musk in de afgelopen weken bij Twitter heeft veroorzaakt, is er iets positiefs voortgekomen uit zijn overname van dat bedrijf. Er wordt eindelijk een serieus maatschappelijk debat gevoerd over de vraag hoe sociale media moeten functioneren om van meerwaarde te zijn voor de samenleving.
Politici en opiniemakers kwamen tot voor kort niet veel verder dan het nutteloze voorstel om haat op sociale media tegen te gaan door anonieme accounts te verbieden. Gelukkig komen steeds meer mensen in aanraking met ideeën die sociaal gedrag op sociale media wel stimuleren, nu ze wegvluchten van Musks Twitter en Mastodon uitproberen.
Twitter en Mastodon zijn als de diesel- en de elektrische auto: je kunt er min of meer hetzelfde mee, en toch zijn het twee totaal verschillende dingen. Wie bij Mastodon een blik onder de motorkap werpt, ontdekt bijvoorbeeld dat Mastodon helemaal geen motor heeft. In tegenstelling tot Twitter heeft Mastodon namelijk geen ‘algoritme’, dus geen aanbevelingssysteem dat posts onder de aandacht van haar gebruikers dwingt. Hierdoor gaan posts veel minder snel viraal op Mastodon, wat een einde maakt aan het ‘ophef van de dag’-fenomeen dat Twitter tot zo’n giftige plek maakt.
Dat betekent ook dat Mastodon-gebruikers zelf verantwoordelijk zijn voor het creëren van een levendige tijdlijn. Dat kunnen ze doen door accounts te volgen die om wat voor reden dan ook bevallen, wat alleen lukt door interactie op te zoeken en interesse te tonen in wat anderen zeggen. Wat mij betreft zouden alle sociale media zo moeten functioneren, maar daar zijn niet alle technologen het mee eens.
Zo schreef Arvind Narayanan, hoogleraar aan de Princeton-universiteit, dat een sterk groeiend aantal gebruikers op Mastodon ertoe zal leiden dat de tijdlijnen van gebruikers volstromen met oninteressante posts. Volgens hem heeft Mastodon daarom een aanbevelingssysteem nodig dat kaf van koren scheidt.
Maar Narayanan, note bene onderzoeker van de maatschappelijke impact van kunstmatige intelligentie, mist het punt volledig. Mastodon spoort gebruikers juist aan om zelf interesse te tonen in wat anderen zeggen. Een aanbevelingssysteem ontslaat gebruikers van die verantwoordelijkheid: ‘Zeg jij het maar, beste algoritme, wat voor interessants gebeurt er vandaag?’.
Als mens kun je nu eenmaal slechts een beperkt aantal anderen met aandacht volgen. Aanbevelingssystemen op sociale media maken het mogelijk om heel veel anderen te volgen, zonder dat écht te hoeven doen. Ze lossen dus het verkeerde probleem op.
Volgens Jon Bell, een voormalig productontwerper bij Twitter, is dat wat gebruikers willen; ook Twitter begon zonder aanbevelingssysteem. Bell vindt dat Mastodon daarvan moet leren. Hij zegt dat Twitter deze systemen heeft geïntroduceerd omdat gebruikersonderzoek liet zien dat 97 (!) procent van de twitteraars het vervelend vond om curator van de eigen tijdlijn te zijn.
Dat komt neer op: geef ze brood en spelen. Makers van commerciële techdiensten zijn er volledig op gericht om gebruikers te geven wat ze willen, of dat nu goed voor ze is of niet.
De bedenker van Mastodon, Eugen Rochko, heeft het wel begrepen. Hij probeert gebruikers te geven wat ze nodig hebben. Of die aanpak Mastodon ooit net zo populair als Twitter zal maken, laat ik in het midden. In elk geval zal Mastodon nooit tot zo’n groot maatschappelijk probleem leiden als Twitter.
Ilyaz Nasrullah is consulent digitale strategie. Hij schrijft om de week een column voor Trouw. Lees ze hier terug.
We kunnen heel goed zonder algoritme-systeem
Ondanks de enorme chaos die Elon Musk in de afgelopen weken bij Twitter heeft veroorzaakt, is er iets positiefs voortgekomen uit zijn overname van dat bedrijf. Er wordt eindelijk een serieus maatschappelijk debat gevoerd over de vraag hoe sociale media moeten functioneren om van meerwaarde te zijn voor de samenleving.
Politici en opiniemakers kwamen tot voor kort niet veel verder dan het nutteloze voorstel om haat op sociale media tegen te gaan door anonieme accounts te verbieden. Gelukkig komen steeds meer mensen in aanraking met ideeën die sociaal gedrag op sociale media wel stimuleren, nu ze wegvluchten van Musks Twitter en Mastodon uitproberen.
Twitter en Mastodon zijn als de diesel- en de elektrische auto: je kunt er min of meer hetzelfde mee, en toch zijn het twee totaal verschillende dingen. Wie bij Mastodon een blik onder de motorkap werpt, ontdekt bijvoorbeeld dat Mastodon........
© Trouw
visit website
login
who are we?
contact us
qosheapp
Toi Staff
Gideon Levy
Yara Hawari
Patrick Gathara
Marwan Bishara
Andrew Mitrovica
Tafi Mhaka
Jan Egeland
Julie Bindel
Hipolitus Wangge
Mawlawi Amir Khan Muttaqi
Priyamvada Gopal
