hakanakpinar227@gmail.com
Ziya Gökalp, Türk Milliyetçiliği’nin temel esaslarını oluşturan; ilkelerini ortaya koyup onları sistemleştiren; hepsinden önemlisi, “İçtimaî Milliyetçilik” anlayışı ile Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Felsefesi’ne kaynaklık eden çok değerli bir fikir adamımızdır. Türk Milliyetçiliği’nin şahikasıdır.
II. Meşrutiyet İhtilâli’ni gerçekleştiren İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin (İTC) Merkez Komitesi üyesidir. Gökalp kültür, sanat, dil, tarih alanlarının yanısıra felsefî/ideolojik ve doktrinel konularda İTC’nin “mihver” ismi olmuştur. İttihatçılar’ın ünlü hâtibi Ömer Naci, Ziya Gökalp’i “Kitabü’l Mecanin” yani, Kitapların Mecnunu olarak tanımlamıştır. Hakikaten öyledir. Ziya Gökalp, İTC’nin entellektüel yüzüdür.
Diyarbakır doğumlu olan Ziya Gökalp’in babası, Suriye Türkmenlerinden Mehmet Tevfik Bey’dir. Annesi ise Kürt asıllı Pirinçcizâde ailesinden Zeliha Hanım’dır. Bilindiği üzere Türkler’de soy, babadan yürür… Ziya Gökalp, Türk etnisitesine mensuptur.
Bazı kaynaklar, O’nun Çermik kökenli bir Zaza olduğunu kimi araştırmacılar ise Kurmanci/Kırmançi lehçesiyle konuşan Kürtler’den olduğunu öne sürerler; ama bu tezlerinin altını hakkıyla doldurduklarını söylemek pek mümkün değildir.
Kendi araştırmalarım üzerinden devam edeceğim. Ziya Gökalp Kürt değildir; fakat Diyarbakır’da Kürt halkı ile içiçe büyümüş bir vatan evladıdır. Annesi, dayıları, teyzeleri, anne tarafından kuzenleri de hâliyle Kürt’tür. Bu nedenle Türkçe’ye olan hâkimiyetinin yanında Kürtçe’yi de abartısız söylüyorum, sular seller gibi konuşurdu. Anadolu’nun Güneydoğusu’nda Türkmenler, Kürtler, Araplar, Keldanîlar, Yezidîler ve Süryaniler’in yanısıra irili-ufaklı halklar, kimi bölgelerde hep birlikte........