Οικοδομώντας μαζί την ειρήνη |
«Είμαστε δεμένοι ο ένας με τον άλλον με μια κοινή μοίρα. Αν χαθούμε, θα χαθούμε μαζί. Αν φτάσουμε στα ύψη, δεν θα το καταφέρουμε μέσω της σύγκρουσης, αλλά μέσω μιας κοινής προσπάθειας».
Αυτά τα λόγια ειπώθηκαν έναν αιώνα πριν από έναν γερμανό υπουργό Εξωτερικών, στην έδρα του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών, αμέσως μετά την υπογραφή ενός συμφώνου που επιδίωκε να εγγυηθεί την ειρήνη μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών και να αποτρέψει την κατρακύλα προς έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο. Για τον Γκούσταβ Στρέζεμαν και τους υπόλοιπους υπουργούς Εξωτερικών που υπέγραψαν τις Συνθήκες του Λοκάρνο, εκείνη η στιγμή ελπίδας κράτησε λίγο. Μιάμιση δεκαετία αργότερα, μια νέα παγκόσμια σύγκρουση ξεσπούσε.
Ωστόσο, το όραμα που διατύπωσαν τότε ο Στρέζεμαν και οι άλλοι άντεξε στον χρόνο ως ένα θαρραλέο πείραμα προτεραιοποίησης της συνεργασίας έναντι της διαίρεσης. Στην τελετή απονομής του Νομπέλ Ειρήνης το 1926, ο νορβηγός ανθρωπιστής Φρίντγιοφ Νάνσεν περιέγραψε το «πνεύμα του Λοκάρνο» ως «τη σχεδόν πρωτοφανή προσπάθεια να στηριχθεί η πολιτική στην αρχή της αμοιβαίας φιλίας και εμπιστοσύνης».
Γι’ αυτόν τον λόγο η βρετανική κυβέρνηση επέλεξε πρόσφατα να τιμήσει τα εκατό χρόνια του συμφώνου στο υπουργείο Εξωτερικών, με εκπροσώπους πολλών χωρών που συμμετείχαν στις αρχικές διαπραγματεύσεις να συγκεντρώνονται στους ίδιους ιστορικούς χώρους όπου υπογράφηκαν οι συνθήκες. Αλλά καθώς τιμούσαμε τα γεγονότα ενός αιώνα πριν, ήταν αδύνατο να αγνοήσουμε τις οξείες συγκρούσεις........