Diğer

14 Aralık 2025

Çukurcuma G-Art Sanat Galerisi’nde ilginç bir sergi var. Neden ilginç? Çünkü iki aydın, fotoğraf sanatçısı Kamil Fırat ile şair, yazar, akademisyen, felsefeci Hilmi Yavuz, biri fotoğraflarıyla, diğeri sözcükleriyle atışıyor, aynı halk edebiyatında âşıkların atışması gibi. Kamil Fırat fotoğraf dizilerini çekmiş, Hilmi Yavuz da fotoğrafları kendi dilinde, felsefesinde adlandırmış. Aynı dili konuşuyorlar, biri fotoğrafla somutlaşmış imgeleriyle, diğeri sözcükleriyle... Serginin başlığı da zaten ‘Sözcükler ve Fotoğraflar’. Bunları bir araya getiren bir de kitap hazırlanmış.

Sergi bir Kamil Fırat retrospektifi de sayılabilir. Çünkü on farklı döneminden fotoğraflar var. Kapadokya – Özne: Hilmi Yavuz – Pervane – Kıyı – Kubbe – Düş Kentleri – Ufka Dair – Taş Yüzler – Atlar ve Kentler – ve Mektuplar... Kamil Fırat’ın 50 yıla yaklaşan fotoğraf serüveninden bölümler bunlar... Hilmi Yavuz’un da bu başlıklara verdiği cevaplar...

Sergi açılışında maalesef Hilmi Yavuz rahatsızlığı dolayısıyla yoktu, biz de söyleşimizi Kamil Fırat’la yaptık. Tanışıklıkları 1980 yılına dayanıyor. O tarihte, o zamanki Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde Kamil Fırat öğrenci ve Hilmi Yavuz’un Uygarlık Tarihi dersini alıyor. 46 yıldır da hiç kesintisiz görüşüyorlar. Kamil Fırat; “Benim fotoğrafımda felsefe önemli bir yer tutuyor, dünyaya dair bir şey söylemeye çalışıyorum, o yüzden ben sürekli hocaya sorarım onunla konuşur, tartışırız. Hoca da benim fotoğraflarımı herhalde kendine yakın buldu. 30 yıl önce ben Kapadokya ile ilgili bir fotoğraf dizisi sergisi ve bir kitap hazırlamıştım, Hilmi Hoca da o kitaba önsöz yazmıştı. Bu süreçte yaptığım sergi ve kitaplara da yazdı. Böylece bir külliyat oldu. İkimizin ortak bir kitabı olmasını Hilmi Yavuz istedi, çekilen bazı fotoğraflara yazılan yazılarla ilgili bir de kitabımız oldu” diye süreci anlattı. Kamil Fırat ile tek tek fotoğraf dizilerinin önünde durarak sohbetimize devam ettik.

‘Kapadokya’ dizisine sanatçı 1980’lerde başlamış ve inanmayacaksınız yaklaşık 20-25 sene Kapadokya’yı çekmiş. Bu seriden bir fotoğrafı çok ilginç ‘Karda Kapadokya’, sanki soyut bir tuval gibi. Güneşli bir günü yakalayabilmek için on gün beklemiş Fırat. Hilmi Yavuz’un Kapadokya’ya sözleri; “Barthes ‘fotoğraf sessiz olmalıdır’ der Camera Lucida’da ve ekler, ‘Bu bir ölçülülük değil bir müzik sorunudur.’ Bu fotoğraflarda da sessizliğin müziğini duyuyoruz.”

‘Pervane’ dizisi fotoğrafları insanın emek meselesinin hikayesi. Fotoğrafçı “İnsan ateşle medeniyeti yarattı, ateşle metali eritip ortaya çıkarttığınız pervane insanın en yüce değeri emeğinin karşılığı” diyor. Hilmi Yavuz ise şöyle cevap veriyor: “Bir yanıyla mistisizme ama öte yanıyla da dünyevi olana atıfta bulunan bir metafor pervane. Kamil Fırat, Haşim’in şiirle yaptığını fotoğraflarla yapıyor. Pervaneler burada kendilerini aşan öte bir anlama göndermede bulunuyor...Ateşte yok olmak için........

© T24