Yapay zekâdan araştırmacı olur mu?

Diğer

T24 Haftalık Yazarı

08 Eylül 2024

Yaklaşık 3 aydır yazı yazdığım bu köşede, genellikle yapay zekâ alanındaki güncel gelişmelere dair bilgiler vermeyi amaçlıyorum. Bugüne kadar kısaca açıklamaya çalıştığım modellerin ne kadar iyi performanslar üretse de hiçbirine şaşırmadım. Ancak bu yazıda anlatacağım yeni geliştirilen dil modeli dikkatimi fazlasıyla çekti.

Akademik çalışmalar başta olmak üzere araştırmalarda yapay zekâ modellerinden, dil modelleri ya da derin sinir ağları gibi, farklı amaçlarda yıllardır faydalanılıyor. Her geçen gün ise bu araçların bilim insanlarına yardımcı olabileceği alanlar genişliyor ve bu sistemlerin sunduğu potansiyel, bilim dünyasında yeni bir dönemi işaret ediyor.

Bugüne kadar bilim insanlarına yardımcı olan yapay zekâ modelleri, yalnızca beyin fırtınası, kod yazma veya tahmin görevleri gibi sürecin sınırlı kısımlarını üstlenebiliyordu. Ancak Tokyo merkezli Sakana AI ve çeşitlik akademik işbirlikleri tarafından geliştirilen ve AI Scientist (Yapay zekâ Bilim İnsanı) adlı yeni bir araç, bu sınırlamaları aşarak tüm bilimsel süreci bağımsız bir şekilde yürütebilme yeteneğine sahip. Bu model, büyük dil modellerini (LLM) kullanarak bilimsel araştırma yapıyor, hipotez geliştiriyor, kod yazıyor, deneyleri yürütüyor, sonuçları görselleştiriyor. Ayrıca sistem, Aider adlı kodlama asistanı ile deney sonuçlarını toplayarak bunları derin öğrenme algoritmaları yardımıyla bir bulgularını bir makale formatında sunuyor ve ardından bir simüle edilmiş hakem değerlendirme sürecini de üstleniyor. Böylece, bilimsel keşiflerin sürekli bir döngü hâlinde gelişmesini sağlayarak bir bilgi arşivinin büyümesine katkıda bulunuyor.

AI Scientist, üç farklı makine öğrenmesi alt alanında – difüzyon modelleme, dil modelleme ve öğrenme dinamikleri – kullanılarak test edilmiş. Yani bu üç alanda, AI scientist tamamen bağımsız bir şekilde bir araştırma fikri ortaya koymuş, geliştirmiş. Daha sonra bu fikirleri kodlama yaparak test etmiş ve bunların çıktısını bir makale olarak ortaya koymuş. Burada, sistem tarafından bağımsız bir şekilde araştırma fikrinin üretilmesi oldukça dikkat çekici ve gelecek için hem heyecanlaştıran hem de kuşkulandıran bir durum.

Sistemin bir başka dikkat çeken özelliği ise tüm bu süreçleri oldukça düşük bir maliyetle ortaya koyması. Araştırmacılar, AI Scientist'in her bir makale başına sadece 15 dolardan daha az bir maliyetle sonuç üretebildiği belirtiliyor. Bu, araştırmanın daha geniş kitlelere ulaşması ve demokratikleşmesi açısından büyük bir potansiyel taşıyor olabilir. Ayrıca, sistemin ürettiği makaleler, üst düzey makine öğrenmesi konferanslarında kabul edilme eşiğini aşabilecek nitelikte, bu da sistemin gerçek bilimsel süreçlere katkı sağlayabileceğini gösteriyor.

Ancak her........

© T24