Diğer

Konuk Yazar

01 Temmuz 2025

Kedi balığı stratejisi vakti zamanında Norveçli balıkçıların bulduğu bir yöntem. Açık denizlerde tuttukları sardalyaların canlı olarak satılması durumunda daha iyi fiyata gittiğini fark eden balıkçılar, yakaladıkları balıkları su dolu tanklara koymaya başlarlar. Fakat zaman içerisinde tembelleşen ve strese giren balıkların kısa sürede öldüğünü fark ederler. Bunu engellemek için ise tanklara kedi balığı koymaya başlarlar. Kedi balığına yem olmaktan kaçan diğer balıkların da stres ve tembellikten ölmeye zamanı kalmaz. İş alanında ise kedi balığı stratejisi, sektöre giren güçlü bir oyuncunun diğer oyuncuları da geliştirmesine deniyor. Yaşamını devam ettirmek isteyen firmalar, rekabetin getirdiği ivme ile daha hızlı gelişiyorlar. Sektörün güçlü firmaları ise sadece kendileri için değil, rakipleri için de üretim ekosistemini ve yetişmiş iş gücünü güçlendiriyor.

Fikir Norveç’ten çıksa da, fikri en iyi uygulayanlardan birinin Çin olduğunu söylemek yanlış olmaz. 1980’de Deng Xiaoping önderliğindeki ekonomik açılım hareketinin başlaması ile beraber Çin kapılarını yabancı yatırımcılara açmaya başladı. Kapılar açılsa da Batılı firmalar bu kapıdan ilk giren olmak konusunda çekinceli davranıyorlardı. Haksız da sayılmazlardı; bu kadar badire atlatmış, dili farklı, alfabesi farklı, çok yetersiz bir altyapıya sahip bir ülkeye yatırım yapmak her babayiğidin harcı değildi. Kapıdan ilk girenler ise, ortak dil ve kültür avantajı ile komşu Tayvan’lı yatırımcılar oldu. Elli yıla yaklaşan Japon işgali sırasında gelişen üretim bilgisi ve İkinci Dünya Savaşı sonrası Batı ile kurulan yakın ilişkiler sayesinde Tayvan hali hazırda birçok Batılı firmanın üretim merkezi haline gelmişti. Bu üreticiler genel olarak Batılı firmaların verdiği ürün tasarımlarını istenilen spektlere göre üretiyordu (contract manufacturer), işçilik ücretleri rekabetçilik için çok önemliydi. Tayvan’lı üreticiler de Çin’in açılması fırsatını kaçırmayıp Çin’in güneyindeki özel ekonomik bölgelerde fabrikalar açmaya başladılar.

Apple’ın Çin’e girişi ise 2000’lerin başında yine bir Tayvan’lı üretici olan........

© T24