Diğer
19 Eylül 2024
Geçenlerde bir bilim insanı, "Hepimiz aynı anda hem savaşın içindeyiz hem değiliz" diyordu, her tür ve herhangi bir savaşı kastederek.
Gerçekten de, savaşın neresindeyiz, biz, Türkiye olarak, Türkiye Türkçesi konuşan insanlar olarak, savaşın içinde miyiz, dışında mıyız?
Bu soru biraz Tanpınar'ın ünlü dizeleri gibi oldu: "Ne içindeyim zamanın/ Ne de büsbütün dışında". Yukarıdaki sorunun yanıtı da böyle zaten, ne içindeyiz savaşın, ne de büsbütün dışında.
Çeşitli yoğunluklardaki çeşitli savaşlar bizi bir biçimde etkiliyor, ama halk olarak ilintili işlerin çoğundan habersiziz, haberdar olacağız diye korkuyoruz ayrıca, haber diye çıkan çoğu şeye de güvenmiyoruz. Hem sansür var, hem de otosansür.
Daha doğrusu, otosansür yüzünden sansüre gerek kalmamış durumda.
Eskinin sansür günlerinde günlük gazetelerin bazı sayfalarında siyaha boyanmış köşeler olurdu. Diyelim okumak istediğiniz gazeteyi alırdınız, bir yazarın alışılmış köşesinin simsiyah basılmış ya da bir notla boş bırakılmış olduğunu görürdünüz. Bunun anlamı o köşede çıkacak olan yazının görevli savcı tarafından yasaklanmış olduğuydu.
Bizde gazetelerin ve gazetecilerin cezalandırılması olaylarına hemen bütün onyıllarda rastlanmıştır. Ama gün gelmiş, gazete sahipleri gazetelerinin toplatılmasından ya da yekten kapatılmasındansa bazı kısımlarını siyaha boyayarak ya da boş bırakarak çıkarmayı tercih etmişlerdir, maliyetler nedeniyle. Ne de olsa, gazete dediğin sansürlü köşeleriyle birlikte satılabilen bir şeydir.
Devlet zamanla, o simsiyah köşelerin kendi ayıpları sayıldığını anladıkları için, sansür uygulamasını sıkıyönetim dönemleriyle sınırlı tutmaya başladı. Sonra sonra, otosansürün yerleşmesi ölçüsünde, gazetelerdeki siyahlar ve boş köşeler büsbütün gözden kayboldu. Bunun anlamı, her şeyin normalleştiği değil, boşlukların bile görünmez hale geldiğiydi. Böylelikle zamanla boşluklar da zihinlere taşındı, taşınıyor.
Yine de haber almakta ısrar edenlerimiz, her şeye rağmen cesaret eden tek tük gazetelerden, ama en çok internette her kapatılışında bir sonraki sıra numarasına terfi etmiş olarak çıkan yeniyaşamgazetesi6.com.tr gibi yayınlara erişmeye........