O rafların boşluğu
Diğer
17 Eylül 2025
LeMan dergisi
Epeydir çarpıcı geliyor, büyükçe marketlere her girişimde, mizah dergilerinin konulduğu ayaklı raftaki o boşluk. Bir cezaevi hücresini andırıyor. Haftalardır orada LeMan yok. Bayan Yanı’nı da göremedim.
Yasakları ve gözaltıları sıraya mı koyuyorlar nedir, kadınların, gençlerin, okuryazarların önemsediği ne varsa, iktidar bir onu yasaklıyor bir bunu. Debelendikçe batıyorlar. Herkesi kendi hizanıza sokamazsınız ki! Hem, mizah bu, şaka değil.
1970-80’lerde dünyanın en çok satan mizah dergisi Sovyetlerde yayımlanan Krokodil’di, milyonlarla ölçülüyordu satışları. Bunda büyük ülke olmasının da payı vardır tabii ama, oransal bakıldığında da en çok satandı Krokodil. Google’a bakıyorum, en son 2008’de yayımlanmış o dergi. Şimdi Wikipedia’daki günümüz mizah dergileri çizelgesinde Rusya yok. Belirtisel. Değil mi ki mizah, zekânın en incelikli dallarındandır, o yoksa eleştiri yok, aklın inceliği, ruhun felah bulması yok.
Aynı dönem, yani 1970-80’lerde, dünyanın ikinci büyük mizah dergisinin Gırgır olduğu söylenirdi, doğru mu bilmem. Kesin olan, onbinlerce sattığı ve tirajının bir ara beş yüz bini bulduğudur.
Gırgır’ın 1980 darbe yıllarında kısa bir dönem, her tür kitabın yasak olduğu Mamak Cezaevi’ne de geldiğini hatırlıyorum. En çok, “Heten Keten” diye imza atan Hasan Kaçan’ın bir karikatürüne güldüğümüz kalmış aklımda: 1980 Anayasası’nın yapıldığı günler olmalı, o anayasanın mimarı Prof. Aldıkaçtı’yı yere dışkılarken “gösteren” bir........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Gideon Levy
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein