Diğer

08 Kasım 2025

Arkasında Almanya, İspanya ve İtalya’nın da bulunduğu bir üretim zincirinden çıkan Eurofighter uçakları İngiliz BAE Systems’in Warton’daki fabrikasında tamamlanıyor. İçeriği açıklanmasa da muhtemelen (bir başka Avrupa ortaklığı MBDA ürünü) Meteor füzeleri ve görev bilgisayarına tam erişim gibi değerli bileşenleri olduğu için sözleşmenin tutarı on milyar doları aşan olağanüstü bir düzeye çıkıyor.

Hem tutar büyük hem Eurofighter üçü Avrupa Birliği (AB) üyesi Avrupa’nın dört ağır sıklet ülkesi tarafından üretilen bir uçak. Bu alımın gelecek on yıllara yayılacak bir savunma iş birliği anlamı da var. Dolayısıyla 150 milyar avroluk Avrupa savunma fonu SAFE’ten Türkiye’nin de yararlanmasında Yunanistan ve GKRY’nin direncinin kırılması bir diplomatik kaldıraç sağlaması beklenir. Özel girişim BAYKAR’ın İtalyan LEONARDO ile ortaklığı da bu tür itirazların etrafından dolaşılabileceğini zaten ortaya koymuştu.

Trump’ın yeniden ABD başkanı seçilmesinin ve ne yapılsa düzelme yoluna sokulamayan ekonomik bunalımın, Ankara’nın AB üyeliği hedefine aniden ilgisinin canlanmasında ve kimilerine göre “Batı’ya U dönüşünde” öne çıkan etmenler olduğu ileri sürülebilir. Özetle “aklın yoluna” dış etmenlerin zorlamasıyla girildiğini belirtmek yanlış olmaz. İktidar her ne kadar deyim yerindeyse “kuyruğu dik tutmak” adına içeriye dönük anlatısını değiştirmese bile bu hat değişikliğinde ana muhalefet CHP’nin etkisinin de olduğunu herhalde teslim ederler.

Bu resimde açıkta kalan parça Fransa. Son olarak Şarm el Şeyh’te Macron ve Erdoğan’ın şakalaşmaları, kucaklaşmaları bir yana ortada somut bir olumlu gelişme gözlenmiyor. Örnek olarak, ABD ve İngiltere ile müzakere edilen “SMR” (“small modular reactor”) iş birliğinin yanı sıra nükleer alanda bir adım gelirse o eksik parçanın da yerine oturması olası. Ancak söz konusu “aklın yolu” savını besleyecek başka yakın zamanlı gelişmeleri, önem sırası gözetmeksizin, art arda sıralamakta yarar var:

* KKTC’de Erhürman’ın açık ara seçim zaferinin engellenememesi

* Trump’ın Kıbrıs’ta (da) bir çözüm önerisi sunmaya hazırlandığı iddiası

* Ukrayna ve göç konularını öne çıkaran Merz’in Türkiye’yi AB’nin yanında tutmak vurgusu

* Gazze’de Hamas’la bizatihi Hamas’ın sonunu getirecek arabuluculuk katkısı ve uluslararası askeri güce katılımda ısrarcı olmamak

* Barrack’ın Manama’da dile getirdiği yakın vadede savaşmak bir yana Türkiye ile İsrail arasında bir ticaret anlaşması imzalanacağı öngörüsü

* Mitsotakis’in Doğu Akdeniz diyalogu girişiminin........

© T24