Diğer

T24 Haftalık Yazarı

07 Aralık 2025

Yukardaki basit ama çarpıcı sözler Jose Saramago’nun bir şehirde aniden başlayan ve hızla yayılan “beyaz körlük” salgını üzerinden toplumun düzeninin nasıl çöktüğünü anlattığı ‘Körlük’ romanının girişinden.

Romanda körlüğe yakalanan insanların bir akıl hastanesine kapatılmasıyla başlayan süreç, insan doğasının; güç, şiddet, korku, çıkarcılık ve aynı zamanda dayanışma, merhamet ve insanlık onuru gibi en karanlık ve en aydınlık yönlerini aynı anda ortaya çıkarıyor.

Saramago’nun temel olarak medeniyetin aslında ne kadar kırılgan olduğu ve görme duyusundan çok daha derin bir körlüğün—ahlaki, etik ve vicdani körlüğün—insan yaşamını nasıl şekillendirdiğini vurguladığı romanı yazarın fiziksel açıdan ‘körlük’ durmunu anlatımıyla da beni çok etkilemişti.

Körlük’ü pandemi döneminde okudum. Görme duyusu yerinde bir yazarın, görme yetisini kaybeden insanların hâlini nasıl bu kadar derinden anlayıp böylesine güçlü bir şekilde aktarabildiğini düşünmeden edemediğimi çok net hatırlıyorum.

Hayatı mümkün olduğunca beş duyusunu aktif bir şekilde kullanarak yaşamaya özen gösteren biri olarak kitapta görme kaybı yaşayan insanlarla bağ kurmaya çalıştığımda ise ilk aklıma gelen pandemi öncesinden beri dikkatimi çeken ama bir türlü fırsat yaratıp gidemediğim İstanbul Diyalog Müzesi olmuştu.

Uzun yıllardır niyet ettiğim İstanbul Diyalog Müzesi ziyaretimi ben bu hafta nihayet gerçekleştirebildim. Görme engelli bireylerin yaşamı ve görme engeli yaşamayan bireylerin onları daha iyi anlayabilmesi konusunda müthiş bir farkındalık yaratan bu deneyimi sizlerle de paylaşmak isterim.

İstanbul Diyalog Müzesi, bir “sosyal girişim/müze” olarak 2013 yılında Gayrettepe Metro İstasyonu’nun -2. katında kurulmuş. Müzenin örgütleyici kuruluşu Diyalog Sosyal Girişimcilik Derneği (DİSODER) ve destekçileri arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Metro İstanbul A.Ş. bulunuyor.

Gayrettepe Metro İstasyonu’nda rahatlıkla ulaşılabilen müze iki farklı deneyim sunuyor. ‘Karanlıkta Diyalog’ ve ‘Sessizlikte Diyalog’.

İlk olarak 1988 yılında Almanya’da hayata geçen ‘Karanlıkta Diyalog’ ve ‘Sessizlikte Diyalog’, dünyada 30 ülkede 135 şehirde ve şu ana kadar 8 milyondan fazla ziyaretçiyle buluşan bir deneyim. Bu dikkat çekici deneyim İstanbul’la birlikte ilk defa bir metro istasyonunda yer alıyor.

Gayrettepe istasyonu pek çok bağlantının geçiş noktası olan bir ulaşım merkezi olarak daha çok sayıda vatandaşın dikkatini çekmesi ve erişebilmesi açısından iyi bir tercih.

İstanbul Diyalog Müzesi, katılımcıları görmenin yeni yollarını keşfetmeye davet ediyor. Tamamen karanlık ve sesten izole olarak yaratılan, hayatın farklı kesitlerinin deneyimlendiği bu iki ortamda insanların ‘ötekileştirme’, birbiriyle ‘önyargısız........

© T24