Jasmine, Manifest, Eşref Rüya, Taşacak Bu Deniz: Haftalık kadın düşmanlığı kotamız dolmuştur
Diğer
20 Aralık 2025
Geçtiğimiz hafta yine kadın düşmanlığı kotamızı doldurduğumuz bir hafta geçirdik. İlk önce pop grubu Manifest'e “hayasızca hareketlerde bulunma" suçlamasıyla yargılandıkları davada 3 ay 22'şer gün hapis cezası verildi. Sonra HBO Max’te yayına giren ve seks işçisi bir kadın karakterin hayatını anlatan Jasmine dizisi “Türk toplumunun temelini oluşturan aile yapısını hedef alması” sebebiyle RTÜK‘ten platformdan çıkarılma cezası yedi. O esnada halka açık televizyon kanallarında en yüksek reytingleri alan dizilerde ise kadın cinayetleri amasız sansürsüz yayındaydı. TRT1’de yayınlanan Taşacak Bu Deniz dizisinde bir kadının elleri kolları bağlanmış ve baygın vaziyetteyken alnının ortasından vurularak öldürülüşünü izledik. Bu sezonun çok reytingli “bir mafya sevdim” dizisi Eşref Rüya’daysa Eşref karakteri eğer sevdiği kadın ona ihanet ederse “bir gece çok içkili olduğunda araba sürerken kaza yapabileceğini” ilan ediyordu gururla.
Manifest’e gelen ceza eylül ayında İstanbul Küçükçiftlik Park'ta verdikleri bir konser sebepli. Grubun çocuk seyirciyi kapsamayan ve biletleri 18 yaş üstüne satılan konserinde giydikleri kıyafetler ve sahnede yaptıkları şovlar sonrası haklarında "hayasızca hareketlerde bulunma" suçlamasıyla dava açılmış ve akabinde grup Türkiye turnelerini iptal etmek zorunda kalmıştı.
İstanbul 49'uncu Asliye Ceza Mahkemesi’nin kararıyla kadın müzisyenlerin sahnede dans etmesi, seksi gözükmesi ve kendilerini bedenen ifade etmesinin büyük suç teşkil ettiğini öğrenmiş olduk. Aynı şovları erkek sanatçılar yaptığında ne oluyor derseniz: Hiçbir şey. Kendi bedenine dokunarak dans eden, meme uçlarını gösterecek veya cinsel organını belli edecek şekilde giyinen erkek müzisyenlerin yaptığı performanslar hiçbir sosyal linçe veya hukuki radara girmiyor. “Girsin” demiyorum elbette, herkes rahatça sahne şovunu yapsa ne güzel olur, ama sadece kadın bedeni ve toplumsal varlığının kriminalleştirilip terbiye edilmesi amacı güden bu çifte standardın da farkında olalım istiyorum.
Benzer bir çifte standart platform dizilerinde de karşımıza çıkıyor. Aynı konuyu işleyen iki diziden kadın karakterli olan “ahlaksız” damgası yerken, erkek karakterli olan “tatlı ve komik” diye nitelendirilip yoluna engelsiz devam ediyor. Jasmine dizisi kalp rahatsızlığı olan ve organ nakli için seks işçiliği yapan Yasemin karakterinin hikayesini anlatıyor. Gain platformunda iki sezondur yayınlanan Mahsun J’nin de benzer bir konusu var. Borç içinde yaşayan motorkurye Mahsun, ekonomik darboğazdan çıkmak için seks işçiliği yapmaya karar veriyor. İki dizinin kullandığı argo ve çıplaklık içeren sahne oranı yakın. Ancak biri hiçbir risk almadan yayınına devam edebilirken, diğeri daha ilk bölümden idari para ve katalogdan çıkarma cezası yedi bile. Basında yer alan ceza haberlerine rağmen HBO Max’ın Jasmine’in ikinci bölümü de yayına soktuğunu ve konuyla ilgili sorduğum soruya “süreç devam ediyor” şeklinde yanıt verdiğini de belirteyim.
Hem Jasmine hem Mahsun J parayla abone olunan dijital platformlarda 18 uyarısıyla yayınlanıyor. Her iki platformda da çocuk profili oluşturabiliyor, hangi içeriği kimin izleyebileceğini yönetebiliyorsunuz. Jasmine’in ikinci bölüm fragmanı da bu durumu hatırlatan bir tavırla, “ebeveyn kontrolü önerilir” ibaresiyle yayınlandı. Esas önemli olansa “Free TV” de denen halka açık, evimizin arka planında her daim yayında olan kanallarda ne izliyoruz, neye maruz kalıyoruz, bu.
Kamu yayıncılığı yapmakla yükümlü, hepimize ait TRT’de yayınlanan Taşacak Bu Deniz dizisi reyting rekorları kırıyor. Düşman ailelerin arasında kalan imkânsız bir aşkı anlatan dizi özellikle yeni oyunculara yer vermesi, müzikleri ve Karadeniz doğasını öne çıkarmasıyla seviliyor. Dizide tıpkı diğer TRT işleri gibi bırakın cinselliği, öpüşme sahnesi dahi görmek imkansız. Ancak bu kadın cinayeti görmemize engel olmuyor. Dizinin son bölümünde Ballı karakteri dizinin kötü adamı Şerif tarafından kaçırılıyor ve elleri kolları........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Penny S. Tee
Gideon Levy
Waka Ikeda
Grant Arthur Gochin
Daniel Orenstein
Beth Kuhel