KAYIT DIŞI EKONOMİ NEDEN VAR? |
Daha da kötüsü: “Kayıt dışı ekonomi nedir?”, “Neden ekonomide kayıt dışılık var?”, “İnsanlar neden kayıt dışı iş ve işlemler yapmayı tercih ediyorlar?” Bunları sorgulayan ise pek yok.
Peşin peşin şunu söyleyeyim; bu konuyu sorgulayıp, iyice anlamadan sorunu çözmek hiçbir şekilde mümkün olmayacaktır.
Aslında kayıt dışı diye birbirine benzemeyen bir çok iş ve işlem bir torbaya doldurulup aynı kategoride değerlendiriliyor ve bu durum bu konuyu anlamayı daha da zorlaştırıyor.
Kayıt dışı ekonomi ile mücadele edebilmek için önce bu işlemlere yol açan nedenleri kategorize etmek gerekir.
Kayıt dışı iş ve işlemleri yapmanın iki temel nedeni vardır:
1- Yüksek vergi vermekten kaçınmak
2- Suç parasını gizlemek
Bu iki kategori sonuçta kayıt dışı bir ekonomi yaratsa da aslında bu yapılar birbirine hiç benzemeyen niteliktedir ve bu yüzden de çözüm yolu da çok farklı olacaktır. Bu yüzden ben bu iki kategoriyi ayrı ayrı değerlendireceğim.
1- Yüksek vergi vermekten kaçınmak
Bu kategoriye giren ekonomik iş ve işlemler çok ama çok büyük ölçüde devletin aşırı vergilendirme politikalarından kaynaklanmaktadır.
Bir ülkede devlet ekonomik faaliyetlerden aşırı vergi........