Siyaset bilimci Dr. Selman Saç, “Fransa’nın Cumhuriyetçi Tarihi, Kuruluştan Uyuşmazlığa (1789-2025)” isimli kitabında (Metis Yayınları, Eylül 2025) ağırlıklı olarak bu ülkedeki cumhuriyetçi gelişimi inceliyor.

Dr. Selman Saç, kitabının son bölümünde de “Macroncu Cumhuriyeti” incelediği gibi Fransa ve Türkiye’deki cumhuriyetçi gelişimi, benzerlikleri, benzemezlikleri, yeni bir cumhuriyet için arayışları dile getiriyor.

Halen Kütahya Dumlupınar Üniversitesi’nde Dr. Öğretim Üyesi olarak görev yapan Saç, Fransa’da “halkçı bir cumhuriyet” için mücadelenin daha ağırlıklı olduğunu belirtirken Türkiye’de ise bu yöndeki mücadelenin yetersizliğini öne sürüyor.

Paris Sorbonne Üniversitesi’nde de araştırmacı olarak çalışan Saç, 1789 Devrimi’nden günümüze kadar gelen beş cumhuriyetçi süreci detaylı bir şekilde inceliyor. Bu kısa girişten sonra öncelikle Fransa’daki son siyasal gelişmelere değinelim.

Siyasal çalkantıların sürdüğü Fransa’da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçen hafta istifa eden Başbakan Sebastien Lecornu’yu yeniden hükümeti kurmakla görevlendirdi.

Başbakan Lecornu, özellikle sendikaların tepki gösterdiği emeklilik yaşının 64’e yükselmesini öngören yasanın uygulanmasını 2028’e erteledi. Bunu üzerine sosyal demokrat eğilimli Sosyalist Parti, 16 Ekim 2025 günü yapılan oylamada hükümete destek vererek güvenoyu almasına sağladı.

Radikal sol parti Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) ile aşırı sağcı, faşist Marine Le Pen’in partisi Ulusal Birlik (RN), Lecornu hükümetine ayrı ayrı gensoru verdi, hükümet, sosyalistlerin desteği ile kıl payı da olsa güvenoyu alabildi.

Ancak siyasal kriz devam ediyor, çünkü kamu harcamalarını kısıtlayan 2026 bütçe görüşülmesi sırasında da sorun çıkabilir ve yenilenen kriz bir erken genel seçime de yol açabilir.

Fransa'da merkez sağcı Michel Barnier hükümeti, üç aylık görev süresinin ardından 2025 bütçe görüşmelerinde yaşanan uzlaşmazlık nedeniyle 4 Aralık 2024'te muhalefetin verdiği gensoru önergesiyle düşmüştü.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, François Bayrou'yu 13 Aralık 2024'te........

© soL