Mekkî veya Medenî oluşu ihtilaflıdır. 8 âyettir. Sûre ilk ayetteki malla, evlat ve yandaşlarla övünme sizi meşgul etti anlamına gelen “Elhâkümü't-Tekâsür” sözünden dolayı Tekâsür Suresi olarak anılmıştır. Cahiliye Arapları, mal, evlât ve akrabalarının çokluğunu bir gurur ve şeref sebebi sayarlar, hatta bu hususta yaşayanlarla yetinmeyip kabilelerinin üstünlüğünü geçmişleriyle de isbat etmek için kabirlere gider, ölmüş akrabalarının çokluğuyla övünürlerdi. Sûrede onların bu tutumu eleştirilmekte ve gerçek üstünlüğün ahirette ortaya çıkacağı belirtilmektedir.
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ
1-“Çoklukla övünmek sizi oyaladı.”
Bunlar, ahirete çalışmaktan sizi alıkoydu.
Ayette geçen ‘tekâsür’ kelimesi, bu sûre bağlamında özellikle “yüksek bir amaç gütmeden, neden niçin demeden mal, evlât, yardımcı ve hizmetçi gibi her devrin telakkisine göre çokluğuyla övünülen şeyleri büyük bir tutkuyla durmadan çoğaltma yarışına girişmek, mânevî ve ahlâkî sorumluluğunu düşünmeden alabildiğine kazanma hırsına kendini kaptırmak” anlamına gelmektedir.
Not: Çoklukla övünme duygusu, mü’min-kafir, bütün insanlarda vardır.
(Bkz. Hadid 20, Kehf 34)
2-“Öyle ki kabirleri ziyaret ettiniz.”
Rivayete göre Abdi Menaf oğullarıyla Sehm oğulları sayıca çokluk hususunda yarışmışlardı da Abdi Menaf oğulları daha fazla çıkmıştı. Bunun üzerine Sehm oğulları ölülerin de sayılmasını istedi, bu defa da Sehm oğulları sayıca fazla çıktı.
Âyetin manası şöyle de olabilir: “Sonunda kabre girmenize kadar çoklukla övünmek sizi oyaladı.” Yani, mal ve evladın çokluğuyla övünmek sizi öyle oyaladı ki, kabre konuluncaya kadar hayatınız böyle geçti. Sizin için çok daha önemli olan ahiret için çalışmak varken, dünyayı talep ederek ömrünüzü zayi ettiniz.
*Kur’an-ı Kerim’de kabir sadece bu surede anılmıştır.
Not: Tarih boyunca malvarlığı ve saltanatı ile övünenlerin çoğu peygamberlerin yaptığı tebliği kabul etmemişlerdir. (Bkz. Sebe 34-35).
3-“Kella! (Hayır!) İlerde bileceksiniz.”
“Kellâ” ifadesi onları böyle yapmaktan sakındırır ve akıllı kimsenin bütün himmetinin ve çalışmasının sırf dünya olmaması gerektiğine uyarıda bulunur. Çünkü böyle yapmanın........