Denk geldiğimizde kulak verdiğimiz, bazen de istemeden dinlemek zorunda kaldığımız türküler olur. Özellikle tasavvuf büyüklerinden alınan deyişler, hem düşündürücü hem de bestesi ile etkileyici olurlar. Yenilerinden de böyle olanlar oluyor seyrek de olsa.
"Geçtim dünya üzerinden,
Ömür bir nefes derinden,
Bak feleğin çemberinden,
Yolun sonu görünüyor."
dizelerinin geçtiği türkü de bunlardan güzel bir örnek.
Üstad 1948'de Afyon hapishanesinde mahkûmların eğitimi için kullanılan, otuz ikisi kırık, otuz altı pencereli bir odada bulunmaktadır. Üstad, genellikle soğukta ve zehirli bir havadadır. Bir güz mevsiminde, mahpuslar, bir fırsatı değerlendirerek bir barış şenliği düzenlerler. Ellerinde bulunan çalgı ve davullarla genel bir bayram havasını yaşamak istemişlerdir. Bir güz ayıdır ve teneffüs yerleri, neşelenmelerden geçilmez olmuştur. Hâliyle, ses ve gürültüler koğuşların içine kadar gelmeye başlamıştır. Boş, saçma şeylerin kulağına gelmesine tahammülü olmayan Tahirî abi de bir hava almaya çıkmıştır. Bazen de bir kilimin üzerinde dinlenmektedir. Kulağına giren bu sesler karşısında şaşırıp kalmıştır. Safiyetine halel gelir düşüncesiyle de olup bitenleri duymamak için, kulaklarını bazen tıkamak zorunda bile kalmıştır. Üstad, bu neşeli hâlleri kendi penceresinden seyretmiş ve bu duruma muttali olmuştur. Ve Tahirî abi gibi takva sahibi talebelerini rahatlatmak için de ölçü verici bir mektup yazmıştır.
El yazma Emirdağ Lahikasında bulunduğunu şimdi öğrendiğim bu mektupta üstad, dünyanın aynı zamanda gülüp neşe alınacak bir yer olduğunu hatırlatmış, takvanın sınırlarını göstermiş ve istemeden kulağa gelen çalgı seslerinin zararı olmadığı anlatmış. Üstadın bu minvaldeki cümleleri başta Tahirî abi diğer talebeleri de rahatlamış.
İşte, biz de üstadın bu izin ve yorumuna binaen, çok nadir de olsa ibretli olanlardan kulağımıza çalanları dinleriz. Yine, nadir de olsa kulağımıza çarpan:
"Kara kaşlı yâr, söyle derdini" isimli türkünün de içinde geçen:
"Hangi terziler biçti, fidan boyunu?"
dizesinden dolayı dinlediğimiz olmuştur. Bir dinleyişimizde bu dize, bizi biraz........