Osmanlıların Müslümanlık hoşgörüsü, yönetimi altındaki Ermeni ve diğer gayrimüslimleri asimile etmemiş, kökenleri Ermenice olan nice köy ismi nerdeyse günümüze kadar yüzlerce yıl yaşatılmıtır.
Kendisini ‘açık sözlü ateist’ olarak tanımlayan Sevan Nişanyan’ın hazırladığı https://www.nisanyanyeradlari.com/ sitede, Erzurum merkezdeki bazı köylerin adları ve bu köyler hakkında bilgiler sunuyor. Nişanyan köyler hakkında tek taraflı bilgiler vererek ‘dürüst atesitin’ gerçekte ’yalancı bir ateist’ olduğunu isbatlıyor.
Nasıl mı? Erzurum merkezdeki bazı köy isimlerini açıklarken verdiği bilgilere bakalım:
Arıbahçe (mahalle)
Yakutiye, Erzurum
Iğdasor/Uğdasor [Ermenice uxdatsor? “ziyaret deresi”]
20. yüzyıl başında kısmen Ermeni yerleşimi.
Günümüzde Sünni Türk yerleşimi.
1835 yılı erkek nüfus sayımında 58 Müslüman ve 90 Gayrimüslim nüfus bulunuyor, ve adı Iğdasor olarak geçiyor.
Uzunyayla (mahalle)
Yakutiye, Erzurum
Ortuği [Ermenice “bağyolu?”]
Ortuzi/Ortuği
20. yüzyıl başında Sünni Türk yerleşimi.
1835 yılı erkek nüfus sayımında yalnızca 61 Müslüman bulunuyor. Gayrimüslim nüfusa dair herhangi bir şey bulunamadı.
Yerlisu (mahalle)
Yakutiye, Erzurum
Erkinis
Ergnisd/Yergnisd [Երկնիստ]
20. yüzyıl başında kısmen Ermeni yerleşimi.
Günümüzde Sünni Türk yerleşimi.
1835 yılı erkek nüfus sayımında 68 Müslüman ve 10 Gayrimüslim nüfus bulunuyor.
Aktoprak (mahalle)
Yakutiye, Erzurum
Xaçikvank
Xaçgavank [Ermenice “küçük haç manastırı”]
20. yüzyıl başında kısmen Ermeni yerleşimi.
7. yy’da kurulan ve hakiki haçın bir parçasını barındırdığı rivayet edilen Xaçik Manastırı bu köydedir. 1895’te yağmalandı. Yazar ve sözlükçü Simon Kapamaciyan (1863-1942) bu köylüdür.
1835 yılı erkek nüfus sayımında 60 Müslüman ve 3 Gayrimüslim nüfus bulunuyor.
1826 yılında Yeniçeri ocağının lağvedilmesinin ardından İstanbul'u terk eden Yeniçeri ağası Mehmet Bey ailesi ve pek çok yeniçeri ile bu köye yerleşmiştir. Akabinde İstanbul ve Ankara'dan pek çok asker kökenliler de bu köye yerleşmiştir. Yeniçerilerin sol tarafında bulunan birliği komuta ettiği için Mehmet Beyin torunları soy adı kanunu çerçevesinde Solakoğlu soy adını almışlardır.
Altıntepe (mahalle)
Yakutiye, Erzurum
Komk [Ermenice “ağıllar”]
20. yüzyıl başında kısmen Ermeni yerleşimi.
Günümüzde Sünni Türk yerleşimi.
1835 yılı erkek nüfus sayımında 69 Müslüman ve 86 Gayrimüslim nüfus bulunuyor.
Kavaklıdere (mahalle)
Aziziye (Eski Ilıca bucağı), Erzurum
Tosik [Ermenice]
20. yüzyıl başında Hemşinli yerleşimi.
Erzurum ova köylerinin en kuzeyi olup........