Geleneksel sağ ve sol siyaset arasında sıkışıp kalmadan, farklı görüşler arasında bir sentez bulunması ve ortak zeminlerde buluşulması gerektiğini iddia eden Üçüncü Yol tartışmaları, temelde ideolojik sınırların ötesine geçerek seçmene daha geniş bir perspektif sunmayı hedeflemektedir.
TUNAY ŞENDAL 24 Nisan 2024Günümüz siyasetinde sıklıkla karşılaşılan kutuplaşma ve ideolojik bölünmeler, toplumları bir araya getiren ve çözüm odaklı politikalar üreten ortamların oluşmasını engelleyebilirken, yine bu sebeple yaşanan politik tıkanmalarda siyasette gündeme gelen Üçüncü Yol tartışmaları, yaşanan bu tür tıkanma, kutuplaşma ve zorlukların üstesinden gelmek adına topluma önemli bir çerçeve sunmaktadır. Geleneksel sağ ve sol siyaset arasında sıkışıp kalmadan, farklı görüşler arasında bir sentez bulunması ve ortak zeminlerde buluşulması gerektiğini iddia eden Üçüncü Yol tartışmaları, temelde ideolojik sınırların ötesine geçerek seçmene daha geniş bir perspektif sunmayı hedeflemektedir. Bu yaklaşım, toplumun karşıt kutupları ve farklı kesimlerinden insanları bir araya getirerek daha kapsayıcı ve etkili politikaların oluşturulmasına olanak sağlamayı amaçlarken radikal çizgileri reddeden bir politika inşa etmektedir.
Toplumun geneline sirayet eden kutuplaşma atmosferi; medya, sosyal medya ve diğer iletişim araçlarıyla daha fazla derinleşirken, Üçüncü Yol arayışındaki siyaset, bu kutuplaşma eğilimlerini tersine çevirerek toplumu bir araya getirmeye çalışırken, ortak bir zeminde buluşarak toplumun genel çıkarlarına hizmet eden politikalar geliştirilmesini ve topluma uzun vadeli çözümler sunmayı hedeflediğini ileri sürmektedir. Siyasetteki Üçüncü Yol tartışmaları, ideolojik sınırlar ötesinde daha kapsayıcı ve etkili politikaların oluşturulmasına yönelik uzlaşı ortamını tesis eden bir çağrıyı karşılamaktadır. Bu yaklaşım, siyasi liderlerin esneklik, uzlaşma ve işbirliği ruhuyla hareket etmelerini gerektirmektedir.
Siyasi partilerin ve liderlerin ideolojik olarak bağlı oldukları tabanlarını memnun etme mecburiyetleri bulunmaktadır. Ancak bu mecburiyet, genellikle esneklik ve uzlaşmayla çatışmaktadır. Zira Üçüncü Yol iddiasını taşıyan siyasi parti ve liderler, kendi tabanlarını memnun etme amacını güderken, bir taraftan da farklı kesim ve görüşlerden insanları kucaklayacak politikalar geliştirmek arasında denge kurmak zorundadır. Ancak Türkiye’deki siyasi kesimlerin ve karşıt seçmen kitlelerinin birbirlerine duydukları güvensizlik hissiyatı, bu dengenin kurulmasını zorlaştırmaktadır.
“Ana Muhalefet” Kimliği
Özellikle 2023 seçimleri sonrasında muhalefet blokunda tezahür eden dağılma neticesinde; İYİ Parti, Memleket Partisi, Zafer Partisi gibi farklı siyasi partiler tarafından birbirinden bağımsız söylemlerle cereyan ederek dillendirilen Üçüncü Yol, Türkiye’de gittikçe kutuplaşan siyasi ortamda farklı bir yolun var olabileceği alternatifiyle son günlerde tartışma konusu haline gelmiştir. Üçüncü Yol siyasetinin mayasını, hâlihazırda var olan iktidar karşıtlığının yanı sıra muhalefete de muhalefet etme dinamiği oluşturmaktadır. Keza Üçüncü Yol, iktidar karşısında bir blok oluşturduğu gibi mevcut muhalefetten de memnun olmayanların, muhalefetin iktidar karşısında olamadığı alternatif olma iddiasını taşıyanların çizdiği çizgiyi takip etmektedir. Dolayısıyla amaçlarının temellerinden birisini, “ilk olarak muhalefet olabilmek” ya da seçmen nazarında “muhalefetin yerine muhalefete geçebilmek” gayesi oluşturmaktadır. Bu sebeple Üçüncü Yolcular, iktidardan ziyade muhalefete yüklenerek muhalif blokun oyunu konsolide edebilmeyi hedeflemektedir. Bu perspektifle, etiği tartışmalı ancak mantalitesi anlaşılabilir bir politikaya sahip olan Üçüncü Yol, seçmen nazarında “ana muhalefet” kimliğine bürünmeyi hedeflemektedir. Salt muhalif bloktan devşirilen oylarla muhalefet olamayacağının ya da muhalefette kalamayacağının veyahut iktidara gelemeyeceğinin farkında olan Üçüncü Yolcular, muhalif kesimin oylarını konsolide ederken küskün seçmeni cezbetme ve ayrıca iktidar blokundan da oy koparma gibi hassas dengeli bir siyaset izlemektedir.
Türkiye siyaset pazarında özellikle muhalif blok tarafından ilgiyle takip edilen seküler kesim, Üçüncü Yolcuların en çok rağbet ettiği “ürüne”........