Mark Rutte werd ondervraagd door de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Natuurlijk werden wij weer getrakteerd op het hele arsenaal Rutte-retorica. Excuses. Schaamte. Nachtmerrie voor de Groningers. Te laat doorgehad.
Hij klonk meer als toevallige voorbijganger dan als de eindverantwoordelijke. “Groningen stond heel lang niet op de radar,” zei hij, alsof het niet ging om een Nederlandse provincie maar om een obscuur eilandje in de buurt van Japan. Natuurlijk was er ook weer iets kwijtgeraakt, Mark Rutte is tenslotte de Hans Klok van het Binnenhof. Deze keer ging het om een memo van Shell.
Toenmalig Shelltopman Ben van Beurden werd zelf ook door de commissie ondervraagd. Omdat de steenrijke oliemaatschappijen destijds doodsbang waren voor een rechtszaak, hadden ze de regering verzocht hen te verplichten om gas te blijven winnen, zodat de aansprakelijkheid bij de overheid zou komen te liggen, niet meer bij de aandeelhouders.
Van Beurden noemde Rutte tijdens zijn ondervraging ‘een goede vriend’, en onwillekeurig dachten wij allemaal terug aan die keer dat Rutte plots tot in zijn vezels voelde dat hij de dividendbelasting moest afschaffen. Puur om zijn vriend Paul Polman, van zijn vroegere werkgever Unilever, ertoe te bewegen het hoofdkantoor naar Rotterdam te verplaatsen.
En we dachten aan het sms’je van Polman aan Rutte, waarmee die verhuizing abrupt was afgeblazen, waarna Rutte de afschaffing van de dividendbelasting zelf ook maar had geschrapt. Dat sms’je was later natuurlijk zoekgeraakt, maar niemand wist waarom. En als je je later boos maakte over het feit dat premier Rutte zijn eigen sms’jes van zijn oude Nokia wiste, zeiden plechtige gezagsgetrouwe fatsoensrakkers dat je de democratie ondermijnde en het wantrouwen in de politiek verder voedde, ook al concludeerde de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed recent dat de premier met zijn sms-wisbeleid de Archiefwet had overtreden.
Enfin, nu was er dus weer wat kwijt. Een vertrouwelijk memo van Ruttes goede vriend bij Shell, om precies te zijn. Stomtoevallig exact uit die gevoelige periode. “Dat is het grote geheim van deze enquête.”
Het memo was zoek, en overigens kon premier Rutte zich ook niet herinneren dat hij dat memo ooit had ontvangen. En we dachten aan die keer dat VVD-Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg documenten rond de Teevendeal door de shredder had gehaald, want wij, wij hadden inmiddels aan heel veel Ruttekwesties zeer actieve herinneringen.
Het enige probleem is: we weten inmiddels ook donders goed dat het niets uitmaakt als je hier kwaad om wordt. Rutte is onaantastbaar, hij blijft zitten waar hij zit. En wie hem tegenwoordig bevraagt over zijn leiderschap, krijgt naast gespeelde deemoed en nietszeggend ontsnappingsproza weer iets nieuws te horen: Ik ben niet de baas. Nederland heeft geen baas. Alles gaat altijd in overleg.
Na twaalf jaar premierschap vindt Rutte dit kennelijk het allerbeste argument tegen iedereen die hem op aantoonbaar falen wijst: tja, hij zou er zielsgraag wat aan doen, aan al die problemen, maar ja: de macht ligt niet bij hem. De premier is slechts een figurant.
Johan Fretz is schrijver en theatermaker. Hij schrijft elke zaterdag een column voor Het Parool.
Rutte, Hans Klok van het Binnenhof, heeft weer iets weg getoverd Rutte, Hans Klok van het Binnenhof, heeft weer iets weg getoverd
Mark Rutte werd ondervraagd door de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Natuurlijk werden wij weer getrakteerd op het hele arsenaal Rutte-retorica. Excuses. Schaamte. Nachtmerrie voor de Groningers. Te laat doorgehad.
Hij klonk meer als toevallige voorbijganger dan als de eindverantwoordelijke. “Groningen stond heel lang niet op de radar,” zei hij, alsof het niet ging om een Nederlandse provincie maar om een obscuur eilandje in de buurt van Japan. Natuurlijk was er ook weer iets kwijtgeraakt, Mark Rutte is tenslotte de Hans Klok van het Binnenhof. Deze keer ging het om een memo van Shell.
Toenmalig Shelltopman Ben van Beurden werd zelf ook door de commissie ondervraagd. Omdat de steenrijke oliemaatschappijen destijds doodsbang waren voor een rechtszaak, hadden ze de regering........
© Parool
visit website