Yazıya kendi kullandığım yukarıdaki başlıktaki kasti hata ile başlamak istiyorum, başlıkta “gelir dağılımı” ifadesi var ama bu ifade iktisat tekniği açısından çok yanlış bir ifade çünkü ekonomide gelir dağılmaz, mevcut kaynaklar (emek, sermaye, toprak, bilgi) dağılır, bu dağılım da şöyle ya da böyle işleyen piyasa sistemi ile olur, dağılan kaynaklar gelir üretirler ve bu üretilen gelir bölüşülür, doğru ifade “gelir bölüşümüdür”, gelir dağılmaz, dağılım biraz gayrişahsi bir süreçtir, dağılımın etkinliği ya da etkinlik açığı tartışılır ama dağılımın adaletli ya da adaletsiz oluşu söz konusu değildir, adaletli olan ya da olmayan, ya da toplumsal olarak kabul edilebilir ya da edilemez olan gelirin bölüşümüdür.

İktisatçılar gelir bölüşümünü Gini katsayısı denen bir teknikle ölçüyorlar, Gini katsayısı sıfır ile bir arasında değişen bir katsayıdır, bire yaklaştıkça gelir bölüşümü daha adaletsiz olur, düştüğü zaman gelir bölüşümü için daha adaletli denebilir, ülkemiz Türkiye’de Gini katsayısı epey bir süredir muntazam bir artış içinde (hesaplayan muhalefet değil TÜİK) yani gelir bölüşümü bozulmaktadır, vatandaş da bunun farkındadır ve memnuniyetsizlik artan bir tonda dile getirilmektedir.

Gelir dağılımı-gelir bölüşümü ifadelerinin arkalarındaki mantık çok önemlidir, asla nötr bir tercih değildir, gelir bölüşümü için gelir dağılımı tabirini kullanıyorsanız aslında bu durumdan pek şikayet etme hakkınız da kalmayabilir çünkü yukarıda belirttiğim gibi dağılım gayrişahsi, gayriiradi süreçlere tekabül eder, gayriiradi süreçlerden de memnuniyetsizlik anlamlı olmayabilir, gelir bölüşümü ile sorununuz varsa ilk yapmanız gereken şey dilinizden gelir dağılımı ifadesini kaldırıp atmanızdır, kabul edilemez olduğu dile getirilen gelir bölüşümünün adaletsizliği ile mücadelenin ilk adımı bu semantik adımdır.

Ancak bu aşamadan sonra gelir bölüşümünün adaleti tartışılabilir, bu bölüşümün nasıl gerçekleştiği konuşulur ve Gini katsayısını düşürmek için kamu politikaları üretilebilir.

Meseleyi çok basite indirgerseniz gelir bölüşümü iki aşamada oluşuyor, birincisi üretim aşaması, ikincisi ise ödediğiniz vergilerin ne ölçüde gelir bölüşümünü düzeltici kamu hizmetlerine dönüştüğü aşama.

Üretim sonrası (asla üretim ile birlikte değil) masada bir kol güreşi gerçekleşir, kimin kolu daha güçlü ise........

© P24