“1897'de Osmanlı devleti, Küçük Yunan Devleti’ne savaş ilan ettiği zaman da ordu -düzensiz- haller içindeydi. Kaldı ki savaşın sonunda Türkiye, Yunanistan'dan değil, Yunanistan. Türkiye’den toprak kazandı. Bu netice, Abdülhamit devrinde kazanılan tek savaşın garip bir sonucu oldu. Burada ve bu vesileyle devletin toprak kaybından bahsederken, günümüzde bile bir Abdülhamit masalı, bir Abdülhamit hayranlığı yaratmak isteyenlerin, ara sıra ileri sürdükleri ve gerçekle zerrece ilgisi olmayan bir durumu da aydınlatmalıyız. Daha önce de değindiğimiz gibi, bu gerçek dışı masala göre, Abdülhamit, büyük, ulu bir padişahtır. Ve bu padişah; kendi zamanında düşmanlara, tek karış toprak kaptırmamıştır! Bu kadar gerçek dışı ………bu çeşit ruh halleri, tarihin her devrinde ve her ülkede görünür. Fransa'da bile, hâlâ Kralı bekleyen ve ona şimdiden sadakat yeminleri sunan hasta insanlar vardır. ….Abdülhamit'in, yalnız bir karış değil, evvelâ ve yalnız Berlin Antlaşması ile, hem de imparatorluğun en değerli parçalarından neler kaybettiğini göstermek bile, bu temelsiz gayretleri çürütmek için kâfidir:
Berlin Antlaşması sonucunda Avrupa'da hudutlar, hepsi de Osmanlı Devleti aleyhine olmak üzere değişti. Üç büyük devletle beş küçük hükümetin sınırlarında değişmeler oldu. Osmanlı Devleti, Avrupa'daki topraklarının ve nüfusunun beşte ikisini kaybetti. Bu arazi ve nüfus kayıpları şöylece özetlenebilir:
Bulgaristan emareti, 69.000 kilometre kare 2.700.000 nüfus, Dobruca'dan Romanya'ya verilen 14.400 kilometre kare 170.000 nüfus, Tuna,........