Yolcusu Olmayan Havalimanları: Türkiye’nin Gökyüzüne Yazılan Rant Hikâyesi
Türkiye’de neredeyse her şehirde havalimanı inşa edilmesi, bir ulaşım planlamasından çok bir rant projesi olarak şekilleniyor. Ortak kullanım ve bölgesel planlama yerine betonlaşma ve yandaş sermayeye kaynak aktarımı tercih ediliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde Rize’den sonra bir başka deniz üzerine inşa edilecek havalimanının Trabzon’da yapılacağını açıkladı. Bu açıklama, Türkiye’nin uzun süredir tartışma konusu olan “her şehre bir havalimanı” politikasını yeniden gündeme taşıdı.
Yolcu garantili ama yolcusuz kalan havaalanları, ekonomik olarak büyük bir yük yaratırken; uzmanlara göre bu strateji, ulaşım planlamasından çok siyasi rant üretimine hizmet ediyor.
Türkiye’de 2002 yılında 26 olan havalimanı sayısı, 2025 itibarıyla 57’ye ulaştı. Bu artışın önemli bir kısmı son 15 yılda gerçekleşti. Ancak bu havalimanlarının birçoğu ne kapasite ne de ihtiyaç açısından rasyonel planlara dayanıyor.
Örneğin Tokat, Gümüşhane-Bayburt, Yozgat, Çukurova gibi havalimanları neredeyse boş terminal binaları ve uçmayan pistleriyle gündeme geldi. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) verilerine göre bu havalimanlarının büyük kısmı, yolcu kapasitelerinin ’una bile ulaşamıyor.
Buna karşın devlet, özel şirketlerle yaptığı Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) anlaşmalarıyla bu projelere yolcu garantisi veriyor.........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein