SAATLERİ ENSTİTÜSÜZ AYARLAMAK MÜMKÜN

“Herkes bilir ki bir saat ya geri kalır yahut ileri gider. Bu işin üçüncü şekli yoktur. Bu da tam ayar imkansızlığı gibi umumi bir kaidedir, meğer ki durmuş olsun. Benim nazariyetim şudur ki insanlar kainatın sahibi olmak üzere yaratıldıkları için eşya onlara uymak zorundadır. Saatler de böyledir. Sahiplerinin mizaçlarındaki ağırlığı canı tezliğe, evlilik hayatlarına ve siyasi akidelerine göre yürüyüşlerini ister istemez değiştirirler. Bilhassa bizim gibi üstsüte inkılaplar yapmış ,türlü zümre ve nesilleri geride bırakarak, dolu dizgin ilerlemiş bir cemiyette bu gayet tabiidir/ Hayri İrdal”

Kim bu Hayri İrdal bilir misiniz? Ahmet Hamdi Tanpınar’ın 1954 yılında kaleme aldığı ve 1961 yılında yayımlanan eseri 'Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nün ana karekteri 2 dünya savaşının ardından radikal bir rejim değişikliğinin karın ağrılarını çeken, hem yeniye heyecanlanmış hem eskiyi neresinden tutup neresiyle vedalaşacağına karar verememiş bir toplumun; sermayesinin yeni biçimlenişine, zamanımızın elimizden alınışına, yine buna paralel kültürel çatışmaların insani çözülüşlerine dem vuruyor. Şimdiki zamanın 50’lerde yazılmış distopyası gibi. Bir çeşit “Tutamıyorum zamanı”hesabı..

Kitabın arka kapak tanıtım yazısında şöyle diyor.

“ Ahmet Hamdi Tanpınar’ın şiiri sembolist bir ifade üzerine kurulmuştur. Aynı anlatım tarzı romanlarına da zaman zaman sirayet eder. Ancak muhteva açısından metafizik eğilimleri ile estetik endişelerini şiire ayırdığı halde sosyal temalar için nesri seçmiştir. Romanları zengin hayat hikayesinden taşarak Türkiye meselelerine kendine has yorumlar getirir. Medeniyet değiştirme girişimlerinin insanımızı soktuğu çıkmazları araştırırken yaptığı tahliller insanımız ve toplum yapımız açısından dikkate değer hükümler taşır. Saatleri Ayarlama Enstitüsü toplumumuzun bu değişme süreci içindeki durumunu fertten yola çıkarak topluma varan teknikle anlatıyor.”

4 bölümden ( Büyük Ümitler, Küçük Hakikatler, Sabaha Doğru, Her Mevsimin Bir Sonu Vardır) oluşan kitaptan........

© ngazete