MANZUM KUR’AN MEALLERİ |
MANZUM KUR’AN MEALLERİ
İlahiyat fakültelerinin ilgili bilim dallarınca belli aralıklarla ve farklı mekanlarda Kur’an Mealleri Sempozyumlarının yapıldığı ve bu sempozyumlarda genellikle meallerdeki anlama ve ifade yanlışlıkları üzerinde durulduğu görülüyor. Mensur tarzında yazılan bu meallerdeki hataların ve yanlış anlamaların bilimsel bir bakış açısıyla ele alınıp değerlendirilmesi ve eleştirilmesi, tefsir ilminde önemli bir aşamaya gelindiğini ya da geçildiğini gösteriyor. Zira tarihi süreç içinde hep tefsirlerin eleştirildiği ve değerlendirildiği dikkate alındığında, sıranın meallere gelmiş olması bunu ifade ediyor. Bu da haliyle bilim adına önemli ve sevindirici bir gelişmeyi gösteriyor.
En son Kur’an Mealleri Sempozyumu, Muş Alparslan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Dalı tarafından yapıldı. Bu sempozyumu “Zoom” üzerinden takip ettim ve değerlendirme oturumunda da sempozyum ile ilgili görüş ve düşüncelerimi paylaştım. Paylaştığım görüşlerim arasında bu sempozyumlarda konuların hep mensur tarzında yazılmış meallere yönelik olduğunu, ama manzum meallerin hiç ele alınmadığını ifade ederek bu konunun da değerlendirilmesinin gerekli, hatta zorunlu olduğunu söylemiştim. Daha sonra yüzeysel de olsa bu konuya, eğilme ihtiyacı hissettim ve ilk olarak bana imzalayarak gönderme lütfunda bulunan Prof. Dr. Mahmut Kaya’nın “Kur’an’ın İlhamıyla” isimli mealini okumaya başladım. Bunu takiben de Prof. Dr. Nusret Çam’ın, “Şiir Diliyle Kur’anıkerim Meâli” ne bir göz attım. Nusret Bey de 2002 yılında bu mealini bana imzalayarak takdim etmişti. O zaman bu mealin ön sözünü ve belli surelerini de okumuştum.
Yaptığım kısa bir araştırma sonucunda gördüm ki bu konuya da ciddî olarak eğilmek gerekiyor. Tefsircilerin yanında özellikle de İslâmî Türk edebiyatçılarının ve şairlerin bu konuya eğilmelerinde de yarar bulunuyor. Zira manzum meallerin, anlama ile ilgili sorunlarının yanında şiirle de ilgili bazı sorunlarının olduğu anlaşılıyor. Bunların başında da daha fazla anlam kayması ve başkalaşması yer alıyor.
Kur’an’ın şiir diliyle tercüme edilmesi, her ne kadar onun estetik yönünü ortaya çıkartma ve onu bu yönüyle okurlarına ulaştırma amacını taşısa da tercüme tekniği ve yöntemleri açısından sakıncalı yönlerini de dikkate almak icap ediyor. Bununla birlikte iyi bir yöntem ve sağlam bilimsel hassasiyetle yapılmış manzum tercümelerin, Kur’an’ın sanat yönünü görünür kılması ve okuyucuda estetik bir etki bırakması açısından faydalı olduğu görüşünü de gözden ırak tutmamak gerekiyor. Nitekim manzum meallerde dilin estetik yönünün öne çıkartıldığı ve okuyucusunun duygu dünyasına hitap edilerek onlara ayetlerin verdiği mesajların zihinlerinde daha çok canlandırılmasına vesile olduğu görülüyor. Zira manzum Kur’an çevirilerde anlamların, ritmik ve akıcı bir şekilde ele alındığı ve teşbih, istiare, mecaz gibi sanatlarla zenginleştirildiği de........