menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

DİN NEDİR NE DEĞİLDİR?

10 17
18.12.2025
DİN NEDİR NE DEĞİLDİR?

Din konuşulurken çoğu zaman teori yapılır; kavramlar havada dolaşır ama hayata değmez. Oysa İslam’da din, önce yaşanmış, sonra anlatılmıştır. Bu yüzden dinin ne olduğunu anlamak isteyen biri için en sahici örnek, Hz. Peygamber’in Mekke ve Medine’de kurduğu hayat düzenidir. Çünkü orada din, ne slogan ne de soyut bir ideal olarak kalmıştır; toplum inşa eden bir gerçekliğe dönüşmüştür.

Bugün Türkiye’de din etrafında yaşanan kafa karışıklıklarını anlamak için Mekke ve Medine tecrübesine bakmak yeterlidir. Çünkü orada dinin ne olmadığı, en az ne olduğu kadar nettir.

Mekke: Din, güç değil hakikattir

Mekke dönemi, dinin iktidarsız olduğu bir zamandır. Müslümanlar azdır, güçsüzdür, dışlanmıştır. Buna rağmen Hz. Peygamber, dini hiçbir zaman bir pazarlık konusu yapmamıştır. Kureyş’in teklifleri nettir: “Bir yıl sen bizim ilahlarımıza saygı duy, bir yıl biz seninkine.” Bu teklif, dinin uzlaşma malzemesi yapılmasıdır.

Cevap Kur’an’la gelir:

“De ki: Ey inkârcılar! Sizin taptıklarınıza tapmam…” (Kâfirûn Suresi)

Bu sure, dinin ne olmadığını açıkça gösterir: Din, çoğunluğa uymak değildir. Din, güçle uzlaşmak değildir. Din, toplumun baskısına göre şekil almak değildir.

Mekke’de din;

– Mazlumun yanında durmaktır,

– Köleyle efendiyi aynı safta buluşturmaktır,

– Mal, soy ve statü üstünlüğünü reddetmektir.

Bilal’in işkence altında “Ehad” demesi, dinin bir kimlik değil; bir duruş olduğunu gösterir. O gün din, hiçbir kanun yazmıyordu ama vicdanları sarsıyordu. Çünkü din, önce insanın iç dünyasını özgürleştiriyordu.

Bugün Türkiye’de din, güçlü olanla yan yana durduğunda; haksızlık karşısında sessiz kaldığında; eleştiriyi “fitne” diye bastırdığında, Mekke’deki din çizgisinden uzaklaşmış olur.

Mekke’de din, korku........

© Mir'at Haber