Almanya köyünü üretimle tuttu. Türkiye köyünü göçle boşalttı. |
Almanya sanayiyi köylere kadar yayarak insanı yerinde tuttu. Türkiye ise üretimi metropollere yığarak köyleri göçe mahkûm etti. “Milli gelirin üçte ikisi 10 ilden” manşeti, yanlış kalkınma tercihlerinin açık itirafıdır.
Sabah gazeteyi elinize alıyorsunuz.
Bir manşet gözünüze çarpıyor ve içinizden bir şeyler kopuyor:
“Milli gelirin üçte ikisi 10 ilden.”
Bu cümle bir istatistik değil, bir itiraftır. Boşalan köylerin, kapanan atölyelerin, göç yollarına düşen gençlerin kısa özetidir. Yıllardır anlatılan “büyüme” hikâyesinin sahadaki karşılığını tek satırda anlatmaktadır.
“Milli gelirin üçte ikisi 10 ilden.”
Bu manşet, sadece bir ekonomik tabloyu değil; Türkiye’nin yıllardır sürdürdüğü yanlış kalkınma anlayışını gözler önüne seriyor. Üretimi birkaç büyük şehirde topladık, sonra da Anadolu neden boşalıyor diye şaşırıyoruz. Oysa mesele sonuçta değil, tercihlerdedir.
Almanya’da sanayi yalnızca Berlin, Münih ya da Frankfurt gibi metropollerin işi değildir. Üretim, köylere ve kasabalara kadar yayılmıştır. Alman ekonomisinin bel kemiğini oluşturan Mittelstand (aile işletmelerine dayalı, orta ölçekli sanayi ve üretim şirketleri) yapısı sayesinde, nüfusu birkaç bin olan yerleşimlerin kenarında dahi fabrikalar, atölyeler ve küçük sanayi siteleri bulunur.
Bu işletmeler........