Polikrizin Kıskaçında Bir Hafta: Faiz, Ticaret ve Borç Sarmalı |
Uluslararası politik ekonomide “tekil olay” diye bir şey yoktur; sadece henüz bağlantısını kuramadığımız olaylar vardır. Son bir haftaya damgasını vuran gelişmeleri—ABD Merkez Bankası'nın (Fed) mesaj ekonomisi, AB–Çin yeşil teknoloji geriliminin sertleşmesi, küresel borçluluk uyarıları ve OPEC ’ın petrolü yeniden jeopolitik bir silaha dönüştürmesi—ayrı ayrı ele almak, ormanı görmeden ağaçlara odaklanmaktır.
Bu haftanın tablosu, "polikriz" çağının mükemmel bir özetidir.
Ve kritik olan şudur: Polikriz, krizlerin sadece yan yana olduğu bir evre değil; krizlerin birbirini fiyatladığı bir evredir.
Son dönemin ana aktörü, yeniden sahneye çıkan Fed’di. Faizleri beklendiği gibi sabit tuttular, ancak “daha uzun süre yüksek” mesajını sertleştirdiler. Bu, ABD enflasyonu için teknik bir ayar değil, küresel bir politik ekonomi aksiyonudur. Çünkü dolar, hâlâ dünya finansal sisteminin ana hemoglobinidir. Washington’da bir tık artırılan şahinlik, çok uzak başka noktalarda “Dış borcu geri ödeyebilir miyiz?” sorusuyla yankılanır.
IMF ve Dünya Bankası raporlarının uyardığı “borç tsunamisi” işte bu yüzden tesadüf değil: Küresel güneyde düşük gelirli ülkeler, dolar bazlı borçla “aynı........