Çıkar kültürü nedir? |
Önceki yazımda “Korku kültürünü” değerlendirmiştim. Okumayanların okumalarını öneririm. Bu yazıda ise “çıkar kültürü” konusuna yer vereceğim.
Çok sık “insanlar çıkarına bakar” bazen de “ben çıkarıma bakarım” sözlerine rastlamaktayım. Küçüklüğümüzde çıkarına bakmak biraz ayıp karşılanır ve daha çok “ortak yarara” dikkat çekilirdi. Bu “amme menfaati” olarak adlandırılır. Amme menfaati (kamu yararı); devletin gereksinimlerine cevap veren ve bu ihtiyaçları karşılayan; topluma yarar sağlayan değerler bütünü olarak açıklanmaktadır. Böylece fayda toplumun tümüne yayıldığında, tüm toplumun ortak çıkarına hizmet edileceği varsayılmaktadır.
Çıkar odaklı yaklaşım ise sadece şahsi yarar gözetilerek elde edilen kazanç olarak açıklanmaktadır. Çıkarına bakmak/gözetmek; yalnızca kendini ve kendi durumunu gözeterek davranmak anlamındadır. Çıkar sağlamaktır. Bu durum faydacı (pragmatizm) değil olsa olsa fırsatçılıktır.
Fırsatçı
TDK Büyük Sözlük’te oportünist (Fırsatcı) duruma göre davranan, içinde bulunduğu şartları değerlendirmeyi bilen kimse olarak açıklanmaktadır. Bu biraz kapalı bir tanımdır. Daha açık fırsatçı (opportunist) kendisine kişisel olarak yardımcı olacak herhangi bir durumdan yararlanan kişi; her durumda hiçbir kuralı dikkate almadan güç veya avantaj elde etmeye çalışan kişi olarak tanımlanabilir. TDK’a göre “fırsat düşkünü” kötülük yapmak için fırsat kollayan........