Buraya ilk gittiğimde öğrencilerimle birilkte 2010 yılında sabah namazında imam kardeşimiz bizi kucakladı ve aylardır tek başıma namaz kılıyordum diye bize teşekkür etti. Ecdadımızın emaneti olan bu tarihi camilerimiz cemaatsiz bırakmayalım. İstanbul’un Vefa semtinde yer alan Molla Gürani Camii, Bizans döneminde kilise olarak inşa edildi, Osmanlı döneminde ise camiye çevrildi. İlk yapının Aziz Teodoros Kilisesi olarak adlandırıldığı ileri sürülse de, bu adlandırmanın kesinliği tartışmalı kaldı.

KİLİSE OLARAK BAŞLADI, CAMİNİN KALBİ OLDU

Molla Gürani Camii, Bizans’ın Komnenos ve Paleologos dönemlerine ait mimari özellikleri yansıttı. Yapı, Doğu Ortodoks kilisesi formundaydı ve Yunan haçı planına göre inşa edilmişti. Duvar örgüsü incelendiğinde, kilisenin 11. yüzyıl sonu ile 12. yüzyıl başında, Bizans İmparatoru I. Aleksios Komnenos döneminde yapıldığı tespit edildi. Dördüncü Haçlı Seferi’nden sonra Konstantinopolis Latinlerin eline geçtiğinde, yapı bir süre Roma Katolik kilisesi olarak kullanıldı. İstanbul’un fethinden sonra ise Fatih Sultan Mehmed, yapıyı hocası Molla Gürani’ye hediye etti. Molla Gürani, burayı camiye çevirdi ve İstanbul’un ilk müftüsü olarak görev aldı.

MİMARİ DOKUSUYLA ZAMANA DİRENDİ

Cami, haç planlı ve üç nefli bir naosa sahipti. Batı cephesinde iç narteks bulunuyordu. Tuğla ve taşın dönüşümlü kullanıldığı cephelerde, kör nişler ve kademeli kemerler........

© Milat