TBMM’de yeni çözüm süreci için kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu yasal düzenleme önerileri sunmak için rapor yazma aşamasına geldi.

Şu ana kadar CHP, MHP, DEM Parti, DSP, EMEP ve TİP raporlarını TBMM Başkanlığı’na teslim etti. Açıklanan raporlarda önemli farklılıklar gözleniyor.

CHP raporunda, Kürt sorununun yalnızca güvenlik politikaları ile çözüleyemeyeceğinin altı çizilerek, “Çözüm, gerçek bir demokrasinin inşasından bağımsız düşünülemez” denildi. “Meşru siyaset alanının daraltılmasına yönelik uygulamalar hızla geri alınmalıdır” ifadesine yer verildi.

MHP, süreci “Güvenlik ve terör” ekseninde ele alarak güvenlikçi bir yaklaşım sergiliyor. TİP ve EMEP’in raporlarında demokratikleşme adımlarının atılması beklentisi var. DEM Parti ise, “umut hakkı”, “demokratik entegrasyon”, “demokratik anayasa” gibi beklentileri dile getiriyor.

AKP’nin raporunun sunulmasının ardından ortak bir metin haline getirilmesi öngörülüyor. Ardından komisyonun nihai raporu hazırlayarak TBMM’ye sunması planlanıyor. Bu rapordaki öneriler yasa teklifi haline getirilerek TBMM Başkanlığı’na sunulmaları durumunda normal tekliflerdeki işleyiş gibi önce ilgili komisyonda ele alınacak, ardından Genel Kurul’da oylanacak. Zor ve kritik bir süreç.

Açıklanan raporlardan özellikle DEM Parti’nin 99 sayfalık raporu ses getirdi. Kürt çevreler raporun,“Kürt meselesinin çözümü ve Türkiye’nin demokratikleşmesi adına tarihi bir manifesto niteliği taşıdığını” ileri sürüyorlar.

Sürecin mimarı olarak PKK lideri Abdullah Öcalan’ın işaret edildiği raporun en dikkat çekici bölümünü, barışın kalıcı olması için önerilen yasal düzenlemeler oluşturuyor.

DEM Parti, “Demokratik Entegrasyon Yasası” adı altında bir “Barış Yasası” çıkarılmasını talep ediyor. Bu yasanın temel unsurları şunlar:

Tam entegrasyon: Silah bırakanların, sürgündekilerin ve siyasi tutukluların toplumsal ve siyasal hayata onurlu katılımının sağlanması.

Özel yargılamaların kaldırılması: Terörle Mücadele Kanunu (TMK) ve özel yetkili mahkemelerin kaldırılarak evrensel hukuka dönülmesi.

Umut hakkı: Abdullah Öcalan başta olmak üzere, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılanlar için AİHM kararları doğrultusunda “Umut Hakkı”nın tanınması ve serbest kalma ihtimalinin yasal güvenceye alınması.

Sicil temizliği: Çatışma süreciyle bağlantılı soruşturma ve kovuşturmaların, barışın toplumsallaşması adına sonlandırılması.

Kayyımların sonlandırılması ve yerel demokrasinin inşası

Raporda, demokratik siyasetin temel taşlarından biri olan yerel yönetimlerin yeniden işlerlik kazanması hayati bir adım olarak nitelendiriliyor.

Bu kapsamda, kayyım uygulamalarına derhal son verilmesi ve görevden alınan seçilmiş belediye eş başkanları ile meclis üyelerinin görevlerine iade edilmesi talep ediliyor.

Rapor, bu idari işlemin sadece bir “geri dönüş” değil, aynı zamanda devletin yerel iradeye saygı duyduğunun bir göstergesi olacağını vurguluyor. Ayrıca, yerel demokrasinin uluslararası standartlara kavuşması için Türkiye’nin taraf olduğu ancak çekince koyduğu ‘Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’ndaki çekincelerin kaldırılması öneriliyor.

Bu........

© Medya Günlüğü