menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Zenginin kıyameti kendinden olur

15 0
13.10.2025

İnsanlığın yeryüzünü mahvetmekte olduğu kaygısıyla kendine sığınak arayıp bulmuş ilk kişi belki de “Kaptan Nemo”dur. Bilim-kurgunun “atası” Jules Verne’in unutulmaz klasiği Denizler Altında Yirmi Bin Fersah’ın bu anti-kahramanı, savaşlar ve yıkımlarla kaosa giden dünyadan kaçıp bir teknoloji harikası olarak inşa ettiği Nautilus denizaltısıyla soluğu okyanus derinliklerinde alır. Arada bir su yüzünde beliren Nautilus, kötülüğe rota tutmuş donanmaları patlatmakta, onun ne olduğunu bilmeyenlerce deniz canavarı sanılmaktadır. 1870 yılında yayımlanmış roman, insanın teknoloji ile imtihanına yönelik ikircikli mesajlarla da yüklüdür. Kaptan Nemo, insanlığın teknoloji ile yarattığı yeryüzü cehenneminden, yine o teknoloji marifetiyle yaptığı denizaltıyla okyanusun sessiz, sakin, huzurlu ortamına sığınmıştır.

Romanın 1954 yılı uyarlaması sinema filminde Kaptan Nemo (James Mason) bu durumu kendisinin sırrına vakıf oldukları için misafir-mahkumluğa uğrattığı üç kişiden Prof. Arronax’a (Paul Lukas) denizaltının penceresinden okyanus altının manzarasını işaret ederek şöyle açıklar:

“İşte, görüyor musunuz? Ne kadar da huzurlu… Deniz her şeydir. Bu sonsuz doğa kaynağında istediğim gibi dolaşabilirim. Bir düşünsenize! Yüzeyde açlık ve korku var. İnsanlar hâlâ adaletsiz yasaları uyguluyor. Savaşıyorlar. Birbirlerini parçalıyorlar. Ama dalgaların birkaç metre altında onların hükümdarlıkları bitiyor, kötülükleri boğulup gidiyor. Tek gerçek bağımsızlık burada, okyanusun tabanında. Burada ben, özgürüm. Bunun gibi denizaltını yapma gücünü bir ele geçirdiklerini düşünsenize Profesör! Bunu bir canavar sanıp beni zıpkınlarla avlamaları çok daha iyi…”

Aynı teknoloji ya da artık daha doğru terminoloji ile “teknopoli” işlerliğinde dünyanın koşar adım kıyamete gittiği kaygısıyla, satın aldıkları arazilerde yıllardır harıl harıl sığınak yaptıran multi-milyarderlerin esin kaynağı ne kadar Kaptan Nemo’dur, bilinmez. Eğer öyleyse, bunun çok büyük bir haksızlık olacağını belirtmek gerekir. Çünkü Kaptan Nemo, kendisinin hiçbir dahli olmadığı, aksine (romanın akışı içinde anlaşıldığı üzere) mağduru olduğu bir felaketten kaçış içindeydi. Aralarında Bill Gates’den (Microsoft) Mark Zuckerberg’e (Meta), Jeff Bezos’dan (Amazon) Sam Altman’a (Open AI), Steve Huffman’dan (Reddit) Marvin Liao’ya (Yahoo) kadar dünyanın en gözde tekno-oligarklarının bulunduğu, daha doğrusu onların başını çektiği zenginler ise kendilerinin sorumlu olduğu bir felaketten kaçış içindeler. Ve kuvvetle muhtemel ki ne olup bittiğini “içeriden” gördükleri için böyle bu. Baksanıza, bir başka tekno-oligark, LinkedIn kurucularından Reid Hoffman’ın tahminine göre Silikon Vadisi milyarderlerinin yüzde 50’den fazlası çoktandır “kıyamet sigortası” niyetine yeraltı sığınakları yaptırmış durumda.1

Peki, bu adamların kaçtıkları ne ve nereye kaçıyorlar?.. En güzel cevabı, onların hali pür........

© MediaCat