menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Mirasına Körleşen Şehir: Maraş

11 0
13.01.2025

"Ol mahiler ki derya içredirler, deryayı bilmezler."

Kızmayın bana, bir gerçeği ifade etmek istiyorum. Sonra ben de bu şehrin bir sakini değil, gerçek sahibiyim.

Maraş coğrafyasının mirası nedir, diye sorarsanız:

Fiziki Coğrafyası: Şehrin coğrafi konumu, meyilli yapısı, sırtını dayadığı Ahır Dağı, önündeki mümbit ovası; Yavşan, Başkonuş, Engizek Yaylaları; Andırın kanyonları, vadileri, çağlayanları; Döngel Mağaraları, Yeşilgöz..

Beşeri ve Kültürel Mirası: Edebiyat Şehri, İstiklâl Şehri, Onikişubat Zaferi ve şehrin ruhu, yazarları, şairleri, mimari dokusu, tarihi eserleri, oymacılık, kuyumculuk…

Döngel, Pazarcık, Türkoğlu arkeolojik kazı alanları.

Ekonomik Mirası: Dondurma, tarhana, biber, su kaynakları, linyit yatakları, şifalı içme suyu, ılıcası…

Bunlar bilebildiklerim.

Bu mirasın tefsirini yapacak olursak:

Şehri, coğrafyanın meyilinden faydalanarak, önce dağın eteğine almamız gerekirken; şehri gıda depomuz olan verimli ovaya kaydırdık. Onun için depremde çok ciddi can kaybı oldu. Yani bağırta bağırta üzerine bina yaptığımız toprak bizden intikam aldı. Sonra sanayileşme adına ovayı parselledik, tarım arazisini katlettik. Türkiye’de bu kalitede ne kadar toprağımız var da ovayı katlediyoruz?

Özellikle yeni yerleşim alanında, depreme uygun olan çok kıymetli bölgeyi iyi parselleyemedik. Henüz, yirmi beş yıllık yerleşim alanının imar planında düzgün cadde ve sokak, sosyal alan göremiyoruz. Oldukça çok, ölü arsalar bırakılmış. Minyatür, saklı, güvensiz yüzlerce park oluşturulmuş. Arsalar israf edilmiş.

Şehrin tarihi dokusu korunamamış. Eski yapıların yanına yeni yapılar inşa edilmiş. Şu an, deprem sonrasını da bilmiyoruz.

Hanların, konakların birçoğu, Mevlevihanemiz, medreselerimiz yok olmuş.

Süleymanlı’daki Kışla........

© Maraş Gündem


Get it on Google Play