Bu yazıda, İstanbul’daki devlet üniversitelerinden birinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümünün ikinci sınıfında eğitim gören bir öğrencinin Türk Eğitim Tarihi dersi vizesi için hazırladığı ödevden bahsedeceğim. Birinci vizeyi klasik sınav tarzında yapmıştım. Son vizede ise; on bir haftalık süre boyunca Türk Eğitim Tarihi dersinde işlenen konulardan öğrencinin ilgisini ve dikkatini çeken bir olay, bir düzenleme, bir kurum vb. herhangi bir konuyu tamamen kendi düşünce ve yorumlarıyla birlikte, 750-800 kelimelik bir metin halinde kaleme almalarını istemiştim. Bir hafta süre verdiğim ödev için tek bir şart vardı; metin tamamen özgün olacaktı.

Bu vize ödevine ilişkin anlatılacak pek çok hususu var ise de yaklaşık iki yüz ödev arasından en özgün ve en dikkat çeken ödevi hazırlayan ismi bende mahfuz öğrenciyi tebrik ederek bu ödevini ileride bir makaleye konu etmek üzere müsaadesini istediğimde memnuniyetinin zirve yaptığını görmek beni de fazlasıyla mutlu etmişti.

Ortalama bir Türk vatandaşının okul-öncesinden üniversiteye kadar devam eden eğitim sürecinin öğrencide bıraktığı etkiyi ve gerçekleştirdiği dönüşümü bir öğrencinin kaleminden görmek açısından önem arz eden ödevde, Enderun’dan başlayıp Cumhuriyet dönemi (halihazır) eğitimine uzanan değerlendirmeler dikkate değer. Klasik dönemde Osmanlı Sarayı’nın önemli bir eğitim kurumu olan Enderun’a ilişkin eleştirilerle başlayan ödevin tamamını alıntılamak bu sayfanın sınırlarını aşacağından, ödevin bazı bölümlerini küçük düzeltmelerle birlikte yorumsuz bir şekilde aşağıya alıntılıyorum.

“Bu ödevin konusu son birkaç gündür aklımı kurcalayan bir soru oldu. Öncelikle kendime şunu sordum: “Bu derste neler benim dikkatimi çekti, bende bir etki bıraktı, heyecan uyandırdı? Ne hakkında yazmak isterim?” Bu sorulara, iyi bir ödev olmasını sağlayacak bir cevabım yoktu ama yine de bir çabam vardı.

Günlerce uygun bir cevap bulmak için düşünmeye devam ettim, notlarımı inceledim ama hayır, yazacağım hiçbir şey ortaya uygun bir ödev çıkarmamı sağlamayacaktı. Ancak şimdi 26 Mayıs akşamındayım ve bu soruyu ilk sorduğumda aklıma gelen ilk cevabı, dikkatimi çeken o şeyi yazmak zorundayım: … Elbette ki Enderun’da eğitim görenler gibi ağır şartlar altında değiliz ya da ciddi cezalar almıyoruz ama yine de tamamen sonuç odaklı, bilgiyi edinme sürecine ve yolculuğa değer vermeyen, edindirdiği kazançların bile oldukça tartışmalı olduğu bir sistemin içindeyiz.

Bunu en doğru şekilde kendi deneyimlerimle açıklayabilirim. Bazı öğretmenlerimi, dersleri ve deneyimlerimi........

© Maarifin Sesi