Entramos en xaneiro, mes cargado de esperanzadas tradicións, algo que deberan saber quen tanto fala de desestacionalizar eventos do verán. Mes dedicado a Xano, esa divindade romana representada con dúas facianas: unha que mira ao tempo ido, o escuro e outra cara ao porvir, á Luz. Deus Xano que pecha e abre xanelas, que deixa pasado e aventa futuro, adorado nos outeiros que ofrecen horizontes. Imaxe que ofrece singulares representacións escultóricas na arqueoloxía castrexa galega, nese arte abstracto de dous mil anos antes de Picasso, con altar no outeiro romano do Gianícolo, onde mesmo foi crucificado, boca abaixo, o apóstolo Pedro, espazos baixo a custodia da Real Academia de España en Roma.
O mes de xaneiro, bisagra entre o tempo que se vai e o que vén, cargado de tradicións. / LOC
Pois ben aquece abondar na riqueza deste mes que enceta un novo ano e máis cando a Academia Galega, por mor do 17 de maio 2025, Día das Letras Galegas convida a reivindicar o cancioneiro e a poesía popular. Universo de tradicións, música de fondo, onde deberan entrar os vilancetes (que dicía Filgueira), as panxoliñas e todo ese rico repertorio de cantos de Nadal, Aninovo, Reis, Manueles ou xaneiras... Cantares populares que inspiraron a obra de Rosalía, nos que teimou Risco, para rematar escoitando con aburrida teimosía «el Burrito sabanero» ou o «bebeeeen y beebeen...».
Retallos do labirinto
Retallos do labirinto
Retallos do labirinto
Xaneiro rico en refráns e cantares galegos, algo que se perde na Historia: moitos deles herdos de autos medievais que tiveron representación nos templos, con músicas para celebracións que trataban de dar luz e alegría a un tempo entre a escuridade invernal e a claridade estival. Ao respecto valoramos o esforzo, o estudo e divulgación feita polo profesor Filgueira Valverde arredor das cortes líricas no Reino de Galiza.
Cantares de Aninovo e........