ABD ekonomisi beklenenden neden daha güçlü kaldı? |
NEW HAVEN - Kötümser tahminlere rağmen, ABD ekonomisine ilişkin başlıca göstergeler hâlâ güçlü görünüyor. Hükümetin kısa süre önce kapanması üçüncü çeyrek verilerinin açıklanmasını geciktirmiş olsa da, 2025'in ikinci çeyreğinde yıllık %3,8'lik büyüme beklenenden daha yüksekti. Enflasyon — daha yüksek tarifelere rağmen — kontrol altında görünüyor ve borsa yükselişini sürdürüyor.
Elbette, bir kısım eleştirmenler toplam büyümenin refahın kusurlu bir ölçütü olduğunu; enflasyonun hâlâ Federal Rezerv’in %2 hedefinin üzerinde seyrettiğini; borsadaki yükselişin her an patlayabilecek bir balonu yansıtıyor olabileceğini; ve bu tür istatistiklerin harcama kesintilerinden veya hükümetin kapanmasından doğrudan etkilenenlerin (federal çalışanlardan gıda yardımı alanlara kadar) yaşadığı sıkıntıları yansıtmadığını söyleyebilir. Ancak mevcut yönetimin eleştirmenleri bile verilerin beklediklerinden daha güçlü olduğunu kabul etmek zorunda kalacaktır.
Peki bu veriler, felaket öngören ekonomistlerin ne kadar isabetli olduğu konusunda ne söylüyor? Bu soruya yanıt bulmak için tıptan bir benzetme yapmak faydalı olabilir. Diyelim ki bir doktor, atardamarları tıkanmış bir hastaya gerekli önlemleri almazsa kalp krizi veya felç riski taşıdığını söylüyor. Sonra diyelim ki bu hasta bir-iki yıl boyunca sağlıklı kalıyor. Bu durum doktorun yanıldığı anlamına mı gelir?
Elbette hayır. Belki de hasta daha sağlıklı beslenmeye başlamış, egzersiz yapmış ya da ilaç kullanmıştır. Bu durumda doktorun öngörüsü tam olarak işlevini yerine getirmiş, yani hastanın doğru adımları atmasını sağlamıştır. Ya da hasta kısa vadede sadece şanslıdır; davranışlarını değiştirmediği takdirde doktorun öngörüsü........