Geçen hafta verilen bütün TL kredilerinin ortalama faizi S,40’a ve Doların ortalama faizi de %7,45’e düşmüş. (Kaynak TCMB)

Bu kadar yüksek faizle alınan kredilerin yatırıma değil tüketime ve işletme sermayesine gitmiştir.

Çünkü yatırım kredilerinin vadesi uzun ve faizi makul olursa bir anlamı olur.

Kredi ortamındaki bu sıkılaştırmaya rağmen bu yıl ekonomide 420 milyar dolardan daha fazla yatırım harcaması yapılacak.

Yapılmış ve yapılacak “yatırımların sektörel dağılımı” da yaklaşık olarak şu şekilde olacaktır (en düşük harcama tahmini):
a) İnşaat: 200 milyar dolar (H),
b) Makina ve Teçhizat: 175 milyar dolar (B) ve
c) Veri, Yazılım vs.: 45 milyar dolar da ()
(Kaynak: TÜİK; Harcama Yöntemiyle GSYH; Sabit Sermaye oluşumu, Not: Verilerde yuvarlama var)

İnşaat Yatırım Harcamaları:

Bu yıl tahminen 500 bin civarında konut ve 500 bin konut muadili işyeri ve ofis inşa edilecek.

Her bir ünite için ortalama 100 bin dolar yatırım harcaması yapıldığını varsayımıyla toplam harcama 100 milyar dolar olur.

Geriye kalan 100 milyar dolar da fabrika binası, otel, depo ve benzeri alanlara harcanacaktır.

Peki bu yıl konut ve işyeri benzeri gayrimenkul için alıcılara verilen krediler ne kadar olabilir?

Cevap: Alıcılar 10 milyar dolar civarında kredi kullanmış olacaklar yani %5 civarında.

Demek ki kredilerin riskini gayrimenkulleri imal eden firmalar almış olacak.

Makina ve Teçhizat Yatırımları:

Türkiye’de mevcut makina ve teçhizatların değeri, tahminen, alış fiyatlarıyla 850 milyar dolar civarındadır.

(850 milyar doları açıklayan analizin hesaplanma yöntemi: Makina ve teçhizatın yarısı doğrudan ithal (TÜİK veriler) ve diğer yarısı da yerli mallardan oluşuyor. Yurt içinde üretildiği varsayılan makina ve teçhizatın içinde de en az 0 oranında ithal ara mal ve aksam var. Makina ve teçhizatın ortalama yenilenme ömrü on yıl olarak varsayılmış.)

Yenileme Yatırımları

Her yıl mevcut kapasiteyi korumak ve iyileştirmek için bu makina ve teçhizat stokunun yaklaşık olarak ’u yenilenir; bu da her yıl 85 milyar dolar civarında bir yenileme yatırımı yapıldığı anlamına gelir.

Yani yıllık 175 milyar dolarlık makina ve teçhizat yatırımının 85 milyar dolarlık kısmı yenileme yatırımlarından oluşuyor.

Geriye kalan 90 milyar dolar:

a) Madencilik alanına: 10 milyar dolar,

b) Elektrik üretim ve dağıtımı alanına: 10 milyar dolar (Elektriğin kurulu gücünü her yıl ortalama 5 bin megawatt artmak ve bazı altyapıları yenilenmek zorunlu olduğu için minimum yatırım tutarı: on milyar dolar) ve

c) İçme suyu........

© Karar