Papa şimdi niye geldi |
Katolik dünyasının ruhani lideri Papa’nın ilk yurtdışı seyahatini Türkiye’ye yapıyor olması elbette tesadüfi olamaz. Burada belirli bir amaca yönelik bilinçli bir tercihin söz konusu olduğu muhakkak. Vatikan’ın 1960’lardan itibaren uygulamaya başladığı “dışa açılım” politikası ve bu çerçevede hem farklı dinlerin mensuplarıyla hem de Hristiyanlığın farklı mezhepleriyle diyalog içinde olma yaklaşımı rol oynuyor bu ziyarette. Çünkü Türkiye hem dünyadaki en önemli Müslüman ülkelerinden biri hem de Doğu Hristiyanlığının en önemli temsilcisi Fener Rum Patrikhanesi burada. Katolikler için dini ziyaretgah kabul edilen Efes Meryem Ana Evi gibi mekanlar da ayrıca cazibe kaynağı. Nitekim uzun tartışmalardan sonra kabul edilen “dışa açılım” politikasının ilk uygulamalarından biri de Papa VI. Paul’ün 1967’de gerçekleştirdiği Türkiye ziyaretiydi.
Demek ki buradan ayakları yere basmayan birtakım komplo teorileri çıkartmaya çalışmanın manası yok. Vatikan’ın II. Vatikan Konsili sonrasında Müslümanlarla olduğu gibi Ortodokslarla da ilişkilerini geliştirmeye çalışmasının temelinde uluslararası arenada yalnız başına hareket ederek kendi etkisini azalttığının farkına varmış olması. Bilhassa bazı küresel problemlerin çözüm istikametinin belirlenmesi konusunda siyasi ağırlığını gösterebilmesi için kendi dünyası dışında diyalog kuracağı, işbirliği yapabileceği ülkelerin de varlığına ihtiyaç duyması.
Siyasi alanın dışında da seküler modernitenin dini hayatı alabildiğine daralttığı Batı dünyasında dini değerlerin hatta din kurumunun ayakta kalabilmesi için Müslümanlar ve Yahudiler başta olmak üzere diğer dinlerin mensuplarıyla ittifak halinde olma zorunluluğu da Vatikan’ı bu yola soktu.
Vatikan’ın farklı dinlerin mensuplarıyla diyalog içinde olma yaklaşımı çerçevesinde -sonuç alınsın veya alınmasın- birçok siyasi ve sosyal konuya ilişkin birlikte veya ortak tavırlar geliştirildi.
Bütün bunlara rağmen Vatikan’ın nihayetinde Batı dünyasının bir parçası olduğu gerçeği tabii ki unutulmamalı. Ancak söz gelimi İspanya veya Almanya da Batı dünyasının ve Avrupa Birliğinin mensupları olsalar da kendi müstakil çıkar ve tehdit........