Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, İmamoğlu’nun başvurusu hakkında “öncelikli inceleme” kararı aldı.

CHP’nin cumhurbaşkanı adayı ve İBB’nin tutuklu başkanı Ekrem İmamoğlu ile tutuklu avukatı Mehmet Pehlivan, AİHM’ye İmamoğlu soruşturması ve tutuklanması konusunda AİHM’ye dava açışlardı
İyi ama “daha yargılama devam ediyor, daha iç yargı yolları tüketilmedi, daha dosya Anayasa Mahkemesi’ne bile gitmedi, AİHM en son aşama değil miydi” diyenler olabilir.

İç yargı yolları tüketilmeden AİHM’in bir dava dosyasına bakma yetkisi var mı var mı diye orunlar olabilir.
Bir kere şunu belirtmekte fayda var: AİHM’in bu kararı, Mahkeme iç tüzüğünün kendisine bazı başvuruları öne alma yetkisi tanıyan 41. Maddesi uyarınca, İmamoğlu’nun başvurusu hakkında “öncelikli inceleme” kararı vermiş bulunuyor.

Bizim AYM’nin de bu yetkisi var.

AİHM’in çok nadir, çok kritik, istisnai, telafisi güç ve çok ağır hak ihlali riski gördüğü aciliyet durumlarında kullandığı bir yetki. Bu gibi hayati öneme sahip, iktidarların yetkilerini kötüye kullandığı durumlarda evet, AİHM kendisine yapılan başvuruları kabul ediyor. Nitekim İmamoğlu’nun avukatı Mehmet Pehlivan yaptığı açıklamada bu durumunun altını çiziyor:

“AİHM’in vermiş olduğu bu öncelikli inceleme kararı, bugüne kadar Türkiye’de yapılan başvurularda nadir olarak verilen bir karardır.”

Pehlivan haklı, AİHM bu kararı nadir veriyor. İkinci kez “öncelikli inceleme” kararı verdi, ilkini 2018 yılında Selahattin Demirtaş hakkında vermişti.

4 Kasım 2016 tarihinde gözaltına alınan ve tutuklanan HDP’nin eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş 20 Şubat 2017 tarihinde İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’nin 34. Maddesi uyarınca AİHM’e başvurdu. AİHM ilk kez 41. Maddeyi işleterek Demirtaş’ın dosyası hakkında “öncelikli inceleme” kararı verdi. (29 Haziran 2017)

Ve AİHM 15 Temmuz’dan sonra ilk kez yine Türkiye hakkında AİHS’in 18. Maddesini işletti, Selahattin Demirtaş’ın hukuki değil siyasi gerekçeyle tutuklandığına, Türkiye’nin 18. Maddeyi ihlal ettiğine hükmetti. (20 Kasım 2018)

AİHS’in 18. maddesi, devletler bakımından hukuki ve siyasal sonuçları en ağır hükümlerden biridir. Hiçbir devlet, kendisi hakkında bu maddenin uygulanmasını arzu etmez. Zira 18. madde; devletin sahip olduğu yetkileri öngörülen meşru amaçlar dışında, özellikle yargı gücünü........

© Karar