Socioloog, publicist, programmamaker
Hoe komt het toch dat Othering zo hardnekkig is in ons land?
Het is een kwart eeuw geleden. Met een vriend zaten we buiten het Amsterdamse debatcentrum De Balie een sigaret te roken. Mijn Nederlandse vriend van Liberiaanse afkomst, eloquent in woorden en een mooie diepe stem, zei: “Als ik zometeen de straat oversteek zou een Nederlandse voorbijganger niet denken: ‘Daar loopt een Nederlander’, nee hij zou denken: ‘Daar loopt een zwarte man’. Daarmee vatte hij de kern van de koloniale mindset die de multiculturele samenleving in de weg zit samen.
Ik vond het té somber gedacht toen. Een kwart eeuw later, en vele golvende bewegingen tussen euforie en dysforie rond dit thema, moet ik hem alsnog gelijk geven. Nederland is al sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw een immigratieland en ook bekend met opkomst en opvang van vluchtelingen. Maar nog altijd zijn onze leiders, onze intellectuelen, onze cultuursector en media, onvolwassen in het omgaan met dit gegeven.
De Nederlander met andere roots, zoals ik of mijn Liberiaanse vriend, de gevluchte kindsoldaat die een succesvolle Amsterdamse ondernemer werd, wordt in de beste gevallen geëxotiseerd en in de meest rampzalige gevallen gedehumaniseerd.
De “normale Nederlander”, “de echte Nederlander”, het zijn woorden die de xenofobische, reactionaire of opportunistische politieke leiders de afgelopen decennia graag in de mond nemen tijdens de verkiezingen. Het zijn codewoorden geworden. Ze staan voor wie de etnische norm is en tot wie zich tot de rest dient te schikken: de inheemse Nederlander. Die........