Socioloog
Ieder maatschappelijk proces bevat tegenkrachten en onvoorziene consequenties. Dat geldt ook voor de redenen van Hamas om de oorlog te beginnen. Maar ook in Israël gaat het politiek beleid overhoop. In dit artikel laat ik een aantal mogelijke redenen en (deels onvoorziene) consequenties de revue passeren.
Redenen van Hamas om de oorlog te starten
10 december 2023 schreef Han van der Horst een opiniërend artikel waarin hij de Rotterdamse activist Benji de Levie aanhaalde. Volgens de Levie was het de bedoeling van Hamas om links in Israël de genadeslag toe te brengen.
De linkse oppositie is geconcentreerd in de Israëlische Randstad aan de kust waar de economisch essentiële hightech en andere kennisindustrie is geconcentreerd. Jeruzalem is het religieuze en politieke centrum.
Hightech-medewerkers en andere hoogopgeleide specialisten zijn essentieel voor de luchtmacht, de landmacht en de inlichtingendiensten. Onmisbaar dus. Dat is de achtergrond van de sterke druk die de top van het leger en de inlichtingendiensten op Netanyahu uitoefende om zich te matigen voor wat betreft de afbraak van de democratie en het justitiële systeem. Netanyahu zou met zijn omstreden politiek voor de defensie noodzakelijke specialisten tot dienstweigering aanzetten.
Veel Israëlische commentatoren zeggen, dat die achteraf onjuist gebleken verwachting de reden is, dat Hamas op 7 oktober 2023 aanviel. In de Gaza-oorlog is tot opluchting van legertop en burgers gebleken dat de gespecialiseerde hoog opgeleide medewerkers zich door de onvoorstelbare gruwelijkheid van het pogrom verantwoordelijk hebben opgesteld en geen dienst weigerden, zoals velen vooraf hadden aangekondigd.
Israël voert een existentiële strijd. Iedereen doet mee. Dat is de focus van het land en niets anders. Hamas moet uit de macht. Alle gegijzelden moeten naar huis. “Dit nooit meer”. Ik ben het daar hartgrondig mee eens.
Links vleugellam en Netanyahu versterken
Het standpunt van De Levie volgend, komt de vraag op welk belang Hamas er bij zou hebben om links vleugellam te maken. Met een vleugellamgemaakte linkse oppositie wordt immers de positie van Netanyahu en zijn orthodoxe en religieus-nationalistische bondgenoten versterkt.
Netanyahu’s macht is alleen mogelijk met behulp van ultrarechtse religieuze bondgenoten die de bezette gebieden willen annexeren, verder koloniseren en waarvan een niet te verwaarlozen aantal extremisten voorstander is van verwijdering van de Palestijnse bevolking. Zou je dan niet verwachten, dat Hamas deze rechtse politici zou willen verzwakken?
Of wilde Hamas juist Netanyahu versterken? Verwachtte Hamas dat door de zege van ultrareligieuze........