Tekmenlenenler Türkü Söylemez |
Tekme sözü, Türkçemizde; 'ayakla bir şeye sertçe vurmak' ve 'çifte atmak' karşılığında kullanılmaktadır. Mecazi olarak ihanet etmek, arkadan vurmak, pusu kurmak, beklenmedik bir durumda ve sinsice davranmak anlamları ile dilimizde kendisine geniş bir kullanım alanı bulmuştur.
Elazığ, Erzurum Erzincan yörelerinde tekmenin yöresel ağızdaki karşılığı fınçiktir. Tekme(fınçik) atmak; At, eşek, katır, öküz gibi hayvanların arka ayaklarını kullanarak kendilerini tehlikelere karşı savunmalarıdır. Hayvanların bu doğal reflekslerin dışında da tekme atıklarına şahit olmaktayız. Özellikle arpası fazla gelen atı, zapt etmenin güçlüğünü bu hayvanla meşgul olan herkes bilir. Arpalanarak palazlanan, palazlandığı ölçüde de azgınlaşan atın sırtına binmek zordur. Arpası fazla gelen at, sahibinin dışında kimseyi yanına yaklaştırmaz. Yaklaşmak isteyenlere de tekme diğer bir tabirle fınçik atar.
Şimdi bana nereden çıktı bu tekme-fınçik muhabbeti diyenleriniz olacak. Teşbihte hata olmaz ya! Ben de hatasızlıktan hareketle hak etmediği ölçüde arpalananlara, devletin imkânları ile alın teri dökmeden servet edilenlere, tüyü bitmemiş yetim hakkı yiyenlere, beyt-ül mala el uzatarak ne oldum........